Qytetaret në Moskë i kanë bërë nderimet e fundit Mikhail Gorbaçovit, liderit të fundit sovjetik që solli përfundimin paqësor të Luftës së Ftohtë.

Brenda Sallës me Kolona të Shtëpisë së Unitetit dëgjohet një muzikë e zymtë. Një portret i madh bardh e zi i Gorbaçovit varet nga ballkoni.

Ish-presidenti shtrihet në një arkivol të hapur, i rrethuar nga roje nderi.

Ndërsa kalojnë, njerëzit vendosin lule. Ka një det me karafila të kuq.

Këtu u përcollen paraardhësit e Gorbaçovit, udhëheqësit sovjetikë si Lenini, Stalini dhe Brezhnjevi.

Shumë rusë fajësojnë Mikhail Gorbaçovin për fillimin e reformave që shkaktuan kaos ekonomik dhe për shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik.

Por në rrugët përreth Sallës së Unitetit, radhët e gjata të Moskovitëve – të rinj e të vjetër – janë në radhë për të bërë nderimet e tyre.

Politikani liberal Grigory Yavlinsky është atje dhe ai thotë: “Këta njerëz erdhën te Gorbachev për të thënë ‘Faleminderit zoti Gorbacov. Ju na dhatë një shans, por ne e humbëm këtë shans.”

Një njeri që nuk është këtu është Vladimir Putin. Shpjegimi zyrtar i Kremlinit: Nuk ka vend në orarin e tij.

Megjithatë, kjo shihet gjerësisht si një nënçmim. Zoti Putin dikur e quajti shpërbërjen e BRSS si “katastrofën më të madhe gjeopolitike të shekullit”.

Gorbacov mori pushtetin në 1985, duke prezantuar reforma të guximshme dhe duke hapur BRSS ndaj botës.

Por ai nuk ishte në gjendje të parandalonte kolapsin e bashkimit në 1991 dhe shumë rusë e fajësojnë atë për vitet e trazirave që pasuan.

Jashtë Rusisë, ai respektohej gjerësisht, me Sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, António Guterres që tha se ai kishte “ndryshuar rrjedhën e historisë”, dhe presidenti i SHBA Joe Biden e quajti atë një “lider të rrallë”.

Por ceremonia e së shtunës nuk është një funeral shtetëror – një shenjë se lidershipi aktual i Kremlinit ka pak interes për të nderuar trashëgiminë e zotit Gorbaçov.

Dihej mirë se zoti Putin dhe zoti Gorbacov kishin një marrëdhënie të tensionuar – takimi i tyre i fundit thuhet se ishte në vitin 2006.

Ai shihet në Perëndim si një arkitekt i reformave që krijoi kushtet për përfundimin e Luftës së Ftohtë në 1991 – një kohë e tensioneve të thella midis Bashkimit Sovjetik dhe vendeve perëndimore, duke përfshirë SHBA-në dhe Britaninë.

Ai u nderua me Çmimin Nobel për Paqen në vitin 1990 “për rolin kryesor që luajti në ndryshimet rrënjësore në marrëdhëniet Lindje-Perëndim”.

Por në Rusinë e re që u shfaq pas vitit 1991, ai ishte në periferi të politikës, duke u fokusuar në projekte arsimore dhe humanitare.

Gorbaçovi bëri një përpjekje fatkeqe për t’u kthyer në jetën politike në vitin 1996, duke marrë vetëm 0.5% të votave në zgjedhjet presidenciale./BBC/