Situatë kaotike është krijuar jashtë aeroportit të Kabulit ndërsa qeveritë evropiane nxitojnë të sjellin në shtëpi qytetarët e tyre.

Avionët francezë, holandezë, gjermanë, spanjollë, çekë dhe polakë janë larguar të gjithë orët e fundit, sipas CNN.

Të shtëna armësh u raportuan pranë aeroportit ditën e sotme ndërsa turmat u afruan.

Qeveria holandeze tha se situata ishte “e tmerrshme”, por u kritikua gjerësisht për dështimin e saj në gatishmërinë e ndodhjes së një situate të tillë.

Stafi në ambasadën holandeze u befasua aq shumë të dielën nga ajo që ndodhi saqë ata thanë se nuk kishin kohë t’u thoshin kolegëve afganë se po shkonin.

Ish-presidenti i sindikatës ushtarake holandeze kishte frikë se kishte mbetur pak kohë për të evakuuar përkthyesit dhe stafin lokal.

“Nëse nuk kemi sukses në 48 deri në 72 orët e ardhshme do të jetë vonë”, tha Anne-Marie Snels për BBC.

Disa qeveri evropiane dërguan aeroplanë në Kabul të Mërkurën, dhe shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, tha më herët: “Ne nuk mund t’i braktisim kolegët afganë dhe po bëjmë gjithçka që mundemi për t’u ofruar atyre strehim në BE”.

Franca zbuloi se kishte fluturuar në vend të sigurtë 25 shtetas francezë dhe 184 afganë, Në bordin e fluturimit për në Abu Dhabi ishin katër shtetas holandezë, një shtetas irlandez dhe dy kenianë.

Ndërsa Franca po përdor Abu Dhabin si një urë ajrore, Gjermania po përdor Uzbekistanin për operacionet e saj.

Pasi avioni u ul në Frankfurt të martën vonë, një fluturim i dytë ndodhi për në Tashkent sot.

Një aeroplan çek u ul në Pragë me 87 persona, përfshirë ambasadorin Jiri Baloun dhe dhjetëra afganë që kishin ndihmuar zyrtarët çekë, ndërsa një tjetër fluturim u krye nga Kabuli sot pasdite.

Një fluturim i parë i avionit spanjoll u nis për në Dubai dhe Polonia fluturoi pothuajse 50 persona, shumica prej tyre afganë.

Ambasadorja e Mbretërisë së Bashkuar Laurie Bristoë tha se 700 shtetas britanikë dhe afganë ishin dërguar me aeroplan të martën dhe ata “po përpiqeshin të rritnin shpejtësinë dhe ritmin gjatë dy ditëve të ardhshme”.

Ankesat holandeze mbi stafin e ambasadës

Ministri i Jashtëm holandez Sigrid Kaag tha se dy avionë që transportonin qytetarët e tij ishin larguar nga Kabuli të mërkurën në mëngjes.

Megjithatë, pati një zhurmë kur doli se stafi i ambasadës holandeze ishte larguar nga arritja e talebanëve në Kabul pa ua treguar kolegëve të tyre afganë.

Kishte gjithashtu kritika në Suedi se stafi i ambasadës së saj ishte nxjerrë jashtë, ndërsa stafi afgan dhe përkthyesit ishin lënë pas.

Një zëdhënëse e ministrisë së jashtme holandeze i tha BBC -së se stafi i ambasadës “u zgjua nga ushtria amerikane dhe iu kërkua të largohej urgjentisht për në aeroport, kështu që ata nuk kishin kohë fare për të paralajmëruar stafin lokal”.

Qeveria holandeze kujdestare tha se ishte duke bërë gjithçka për të evakuuar njerëzit nga Kabuli, por të martën vonë kishte vetëm 30 minuta në terren dhe u ngrit me 40 persona, të cilët nuk ishin as holandezë e as afganë.

“Është e tmerrshme. Shumë ishin atje në portat e aeroportit me familjet e tyre“,  tha zonja Kaag.

Ajo i tha parlamentit se së bashku me udhëheqësit e tjerë perëndimorë ata ishin befasuar nga shpejtësia e kontrollit të talebanëve.

Zonja Snels, e cila ishte presidente e sindikatës ushtarake AFMP, akuzoi ministrat për shpërfilljen e paralajmërimeve për rreziqet e mundshme për përkthyesit pasi talebanët të merrnin kontrollin.

“Muaj më parë pyeta nëse kishin plan evakuimi për njerëzit që punonin për ne, si dhe stafin e ambasadës dhe ne nuk kishim asgjë. Të gjithë duhej të fillonin të hënën dhe është një rrëmujë: askush nuk merr përgjegjësinë”,  tha ajo për BBC.

Shqetësimet për migrimin

Ministri i Brendshëm gjerman Horst Seehofer ishte një ndër udhëheqësit evropianë që paralajmëruan për një fluks refugjatësh nga Afganistani, duke sugjeruar se 300,000 deri pesë milionë njerëz mund të shkojnë në Evropë.

Mbretëria e Bashkuar ka thënë se do të sistemojë 20,000 refugjatë afganë gjatë viteve të ardhshme, ndërsa Ministri i Brendshëm austriak Karl Nehammer tha të Mërkurën se “qëllimi duhet të jetë të mbajë pjesën më të madhe të njerëzve në rajon”.

Presidenti francez Emmanuel Macron është vënë nën kritikat e kundërshtarëve duke thënë se Evropa duhet të bashkojë një “nismë të fuqishme për të penguar migrimin ilegal”.

Ai akuzoi kritikët për shtrembërimin e komenteve të tij dhe tha se “Franca bën dhe do të vazhdojë të bëjë detyrën e saj për të mbrojtur ata që janë në rrezik më të madh”.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së tha se tani ishte e nevojshme të sigurohej që kontrolli i talebanëve të mos shkaktonte migrim në shkallë të gjerë drejt Evropës dhe se vendet tranzite do të kishin nevojë për mbështetje.