Teheran (AFP) – Konservatorët e Iranit pretenduan fitoren të Dielën në zgjedhjet e përgjithshme të shënuara nga pjesëmarrja më e ulët që nga Revolucioni Islamik i vitit 1979 mes zemërimit publik kundër qeverisë, një rënieje ekonomike dhe skualifikimit të gjysmës së kandidatëve.
Një ringjallje e konservatoreve do të rritë presionin mbi Presidentin e rrethuar Hassan Rouhani dhe do të sinjalizojë një ndryshim nga katër vjet më parë kur reformistët dhe të moderuarit fituan një shumicë të lehtë në parlament.
Ministria e brendshme njoftoi rezultatet e 95 përqind të 208 zonave elektorale në zgjedhjet e së Premtes, duke deklaruar emrat e kandidatëve fitues por pa specifikuar përkatësinë e tyre politike.
“Fitore për kandidatët anti-Amerikanë, një lastër e re për Trump”, triumfon gazeta ultra-konservatore Kayhan.
“Populli ka skualifikuar reformistët,” shtoi ai, duke aluduar për mbështetësit e Rouhanit, të cilët janë dobësuar nga Presidenti Donald Trump duke tërhequr SHBA-në nga një marrëveshje bërthamore dhe nga një mori krizash ekonomike dhe politike.
Shtatëmbëdhjetë gra u zgjodhën,tha faqja e internetit të gazetës qeveritare Iran – i njëjti numër si në parlamentin në dalje prej 290 vendesh.
Ministri i Brendshëm Abdolreza Rahmani Fazli njoftoi se shkalla e pjesëmarrjes ishte 42.6 përqind – më e ulta në katër dekada.
Zgjedhjet erdhën dy ditë pasi Irani njoftoi rastet e para të koronavirusit të ri vdekjeprurës që u shfaq në Kinë.
“Ne i mbajtëm këto zgjedhje kur pati incidente të ndryshme në vend: kemi pasur mot të keq, kemi pasur këtë sëmundje si koronavirusi, kemi pasur rrëzimin e avionit,” tha Rahmani Fazli, duke iu referuar rrezimit të 3 janarit të një aeroplani Ukrainas i cili vrau 176 njerëz .
Ai tha se në një skenar të tillë “niveli i pjesëmarrjes duket krejtësisht i pranueshëm për ne”.
Një pjesëmarrje e ulët ishte parashikuar gjerësisht, pasi një mbikëqyrës zgjedhor i mbizotëruar nga konservatorët skualifikoi rreth gjysmën e 16,000 kandidatëve kazualë, kryesisht të moderuar dhe reformistë.
Agjensia e lajmeve Fars tha se një raund i dytë do të mbahej në të paktën 11 zona elektorale. Një kandidate grua është kualifikuar për raundin e dytë, shtoi gazeta Irani.
– “Propaganda negative” –
Apatia e votuesve shënoi votimet, por udhëheqësi suprem i Iranit Ayatollah Ali Khamenei lavdëroi “pjesëmarrjen e madhe” të popullit, përkundër asaj që ai e quajti “propagandë negative” nga media e huaj.
Ajo “filloi disa muaj më parë dhe u rrit më shumë duke iu afruar zgjedhjeve edhe në dy ditët e fundit, nën pretekstin e kësaj sëmundje,” tha ai.
“Media e tyre nuk humbi rastin më të vogël për të dekurajuar njerëzit nga votimi. (Armiqtë tanë) madje janë kundër çdo zgjedhjeje nga populli Iranian, “shtoi udhëheqësi.
Iran të Dielën raportoi tre vdekje të reja të koronavirusit, duke cuar numrin e tij në tetë – më i larti në çdo vend jashtë Kinës. Ajo tha se kishte 43 infeksione të virusit COVID-19 në shkallë vendi.
Autoritetet urdhëruan mbylljen e shkollave, universiteteve dhe qendrave të tjera arsimore në 14 nga 31 provincat e Iranit nga e Diela dhe thanë që Teherani mund të ishte nën karantinë, nëse është e nevojshme.
Eventet artistike, koncertet dhe shfaqjet filmike janë ndaluar për një javë në të gjithë vendin.
Në 24 orët e kaluara, katër infektime të reja u shfaqën në Teheran, shtatë në qytetin e shenjtë të Qom – ku u shfaqen te infektuarit e pare të vendit – dy në Gilan dhe një në Markazi dhe Tonekabon, tha zëdhënësi i ministrisë së shëndetësisë Kianoush Jahanpour.
“Ne jemi në vijën e parë, kemi nevojë për ndihmë,” tha drejtori i universitetit të shkencave mjekësore Qoms, Mohammadreza Ghadiri.
“Nëse mund të them një gjë, është ndihmoni Qom.”
– Trajtim falas –
Ministri i shëndetësisë i Iranit, Saeed Namaki, tha se trajtimi i rasteve të COVID-19 do të ishte falas.
“Në çdo qytet, një spital do t’i kushtohet trajtimit të rasteve të koronavirusit,” tha ai, duke shtuar se ky numër do të ishte më i madh në qytete më të mëdha si kryeqyteti.
Bashkia e qytetit të Teheranit ka urdhëruar mbylljen e dyqaneve të snack-ve dhe burimeve të ujit në stacionet e metrosë, thanë zyrtarët.
Zëdhënësi i bashkisë së Teheranit Gholamreza Mohammadi tha se autobusët dhe trenat nëntokësore po dezinfektohen.
Mohsen Hashemi, kreu i këshillit bashkiak të Teheranit, tha, “Nëse numri i infeksioneve rritet në Teheran, i gjithë qyteti do të futet ne karantine.”
Postera u vendosën gjithashtu në të gjithë qytetin e përhapur prej tetë milionësh të Dielën, duke u kërkuar njerëzve që të mos shtrëngonin duart si pjesë e një fushate parandalimi të koronavirusit.
Ndërkohë, policia kibernetike e Iranit paralajmëroi që kushdo që hedh në internet “klipe të rreme” në lidhje me virusin, do të ndëshkohej.
Organizata Botërore e Shëndetit ka shprehur shqetësimin për shpejtësinë me të cilën COVID-19 është përhapur në Iran, si dhe po eksportohet nga republika Islamike në vende të tjera, përfshirë Libanin.