Andrea Walton

Kuba është tronditur nga protestat më masive të tridhjetë viteve të fundit dhe qeveria marksiste e ishullit tani ka filluar të frikësohet për të ardhmen e saj. Demonstratat filluan në qytetin e San Antonio de los Baños dhe në atë të Palma Soriano por më pas u shtrinë, falë mediave sociale dhe medias, edhe në kryeqytetin Havana ku mijëra njerëz marshuan në qendër të qytetit. Arsyet për protestat janë të thjeshta, pothuajse themelore dhe kanë të bëjnë me mungesën e ushqimit, koston e lartë të jetesës krahasuar me pagën mesatare dhe inatin ndaj qeverisë marksiste. Demonstratat shpejt degjeneruan në akte dhune por është gjithashtu e vërtetë që autoritetet nuk dukeshin të gatshëm të dëgjonin zërin e njerëzve. Forcat e sigurisë rrahën disa demonstrues me shkopinj, përdorën spray djeges dhe arrestuan qindra demonstrues duke i ngarkuar në makinat e policisë. Demonstruesit, kryesisht të rinj, u përpoqën të zinin disa nga vendet më ikonike në Havana, por dështuan gjithashtu sepse, përveç policisë, atyre iu desh të merreshin me një kundër-protestë të mbëstetesve të moshuar të qeverisë, të gatshëm të bënin gjithçka për të mbrojtur udhëheqësit e pushtetit.

Çfarë po ndodh?

Kubanët janë te deshperuar nga bllokimet e vendosura nga qeveria për t’u përballur me pandeminë. Masat kanë çuar në ndërprerjen e fluksit turistik në Kubë dhe të ardhurat e monedhës përkatëse, si dhe privimin e shumë njerëzve nga vendet e tyre të punës. Qeveria Kubane fajësoi Shtetet e Bashkuara për situatën dhe Presidenti Miguel Díaz-Canel tha se Uashingtoni është fajtori kryesor për problemet ekonomike të Kubës. Díaz-Canel mund të mos jetë plotësisht gabim duke pasur parasysh se sanksionet e vendosura nga administrata Trump kanë një peshë dhe që ekonomia Kubane u tkurr me 11% në vitin 2020, recesioni më i keq në dekada. Sidoqoftë, keqmenaxhimi i pandemisë nuk ka ndihmuar. Kombi po përballet me një rritje të rasteve Covid-19 të cilat, të Dielën, ishin 7 mijë, një rekord i vërtetë. Kishte edhe probleme me fushatën e vaksinimit që, për momentin, po fshihet. Vetëm 15% e qytetarëve Kubanë ishin imunizuar plotësisht dhe 26.7% morën të paktën një dozë të vaksinës.

Probleme historike

Kuba ka qenë, që nga viti 1959, diktatura komuniste me jetëgjatë në Hemisferën Perëndimore. Dorëheqja e Raúl Castros si president në 2018 nuk e ndryshoi zinxhirin e komandës. Castro vazhdon të drejtojë Partinë Komuniste dhe forcat e armatosura, të cilat kontrollojnë pjesën më të madhe të ekonomisë. Sistemi ekonomik Kuban, siç kujtohet nga faqja Heritage, është ndër më të lirët në botë dhe ka qenë në këtë gjendje që kur filloi të kryejë monitorimin e tij në 1995. Kushtetuta e 2019 njeh, të paktën në teori, pronën private por shteti zotëron shumicën e mjeteve të prodhimit. Nuk ka ndarje midis Asamblesë Kombëtare, gjyqësorit dhe Partisë Komuniste, e cila mund të emërojë ose largojë gjyqtarë sipas dëshirës. Prania e ndërmarrjeve të drejtuara nga shteti ka një efekt thellësisht deformues në ekonomi dhe qasja në kredi për aktivitetet e sektorit privat është e ndërlikuar. Në disa raste, megjithëse të kufizuara, kompanitë private janë lejuar të punësojnë dhe shkurtimet janë bërë në shtet. Tabloja, e cila nuk është shumë inkurajuese, është bërë edhe më komplekse nga marrëdhëniet midis Kubës dhe Venezuelës. Përkeqësimi i sektorit të naftës në Venezuelë ka rezultuar në mungesa të benzinës dhe energjisë elektrike në Kubë.

Në Kubë, kundershtimi politik është një krim dhe kundërshtarët janë persekutuar sistematikisht, arrestuar dhe burgosur për krime minore. Partitë politike janë të paligjshme dhe Observatori Kuban për të Drejtat e Njeriut shënoi mbi 1,800 ndalime arbitrare të disidentëve paqësorë në vitin 2020. Sektori i medias është në pronësi dhe kontrolluar nga shteti dhe ekzistenca e mediave private është e ndaluar. Shtypi i pavarur i vendit është i detyruar të veprojë jashtë ligjit.

VERITAS.COM.AL