Nga Anila Rezhda, shkrimtare/

Nevroglosologjia, Neuroza e gjuhës, Nervozizmi gjuhësor… Te gjithë flasim por nuk dine se gjuha eshte nje arme me kater presa.

Vetem nga e folura mund te kuptosh çfare mund ta kesh dike ne jete, a mund te jesh me kete njeri.

Ka njerez qe e folura e tyre na relakson, na gezon, na nervozon, ose na shkakton inat te papare.

Ky fenomen quhet: Nervozizmi gjuhesor.

Zeri i dikujt qe është tingull dhe jo fjale, prek nurozat e trurit tone dhe shkakton diçka qe është o pozitive o negative. Kur kjo mbarset edhe me fjale lind nje inat i madh, deri ne urrejtje.

Ndonese perpiqemi te jemi me këta njerez, është e kote, eshte reaksion natyror qe nuk është ne doren tone dhe vetem keq i bejme atij dhe vetes. Largohuni.

“Nuk e duroj dot kur flet” është shprehja e thjeshtesuar qe perdorin njerezit per rastin lart.

Ky fenomen nervor eshte shume i studiuar pasi lidhet me aftesine superlative te njeriut qe eshte e folura.

Bebet nuk flasin. Nga menyra si nervozohen kur diçka i shqeteson, menyra si qajne, kuptojme sakte “fjalet” qe na thote.

Kur nje femije fatkeqesisht nuk do flasë dot, kuptohet nga prinderit nga menyra si i renkon shpirti kur vjen ora per te folur dhe nuk mundet. I adresohen pediatrit per këtë te vërtetë te hidhur.

Ka njerez qe flasin me nje nervozizem te papare. Keta nuk mund te jene kurre mesues, edukatore, petagoge.

Nje test per nervozimin gjuhesor nxjerr se ka vokale shume te larta qe shkaktojne efekt negativ tek te miturit.

Kur shkoni ne nje shtet qe nuk dini gjuhen fenomeni i pare i keq qe ju lind eshte ky.

Emigrantet e vuajne per nje kohe te gjate kete dem neruroz, derisa te mesojne dialogun perditor.

Mbaj mend veten ne ato fillime qe njerezit qeshnin, une nuk kuptoje fjalet dhe qaja nga merzia, ose me sakte inati.

Moskuptimi i nje gjuhe na ben deri ne agresiv. Mendojme se te huajte tallen me ne.

Mosnjohja e mire e gjuhes ametare, kategorine analfabete te popullit e ben agresive.

Ata shprehen per inteligjenten se:”kush merret me kete qe flet me fjale te medhaja, i duket vetja sikur c’fare eshte”. Kane nje mani refuzimi te njerezve qe kane pushtet.

Ironia thyen kockat. Eshte nje nocion gjuhe qe perdoret nga inteligjentet qe dine mijera labirinthe te gjuhes.

Ata vetem flasin por mjetet gjuhesore qe perdorin te kane thyer ne mes.

Ata nuk perdorin kurre fjale fyese por te kane fyer keqmasi. Kete arme e perdorin punonjesit e administratave te cilet arrine te te debojne nga institucioni.

Spikeret e lajmeve zgjidhen me kritere te larta gjuhesore dhe kryesisht te jene te qeta ne ze dhe sigurisht edhe ne fizionomi.

Njerëzit qe vuajne nga neuroza gjuhesore kane pamje jo te mire, pasi muskujt e fytyres ju sforcohen shpesh nga inati qe nuk dine te komunikojne, me rezultat t’ju deformohen tiparet.

Kur shikojme dike qe na pelqen virtualisht mezi presim ti degjojme zerin. Pasi ja degjojme shprehemi:”sa mire, fytyra jote perputhet me zerin!”.

Zeri i dikujt na krijon kujtese akustike ndaj ata qe vecojme ne jete zerin e tyre se harrojmë kurre.

Personat qe jane perdorues te fjales publike duhet te zgjidhen me ze te embel, melodioz dhe jo nervoz pasi shkaktojne mëri publike deri ne revolte.

Gjuha Shqipe eshte bazike, gjoksore, e ngrohte, e thelle, pa zanore uluritese. Kur e flasin persona injorante qe imitojne Anglishten qe eshte thjesht gjuhe-mjet se “e di” dhe kompjuteri,njerezit nuk futen ne te thella por thone:” ca thote kjo mo vella?”. Shqip flet por nuk e kuptojne pasi ndrron intonacionin e gjuhes, fjaleve Shqipe ju ve diksion Italion ose Anglez.

Njerezve si une qe ushtrojne Interpetimin Stimulant ne Konferenca ne Nivelit te Larte ku fjala eshte me e rende se vete ndertesa ku behet, pra degjohet me shume vemendje, ju behet Testi i Ngrohtesise se Zerit. Nuk lejohet qe te jesh cjerrese dhe nje personalitet te degjoje me ore te tera perkthime shume te rendesishme. Ata nuk te njohin si fizionomi por si ze. Menjehere nese ju shkaton nervozizem kerkojne ndrrimin e personit qe eshte te gabina e perkthimit pa dashur tet bejne keq ty si person, por thjesht se nuk mund te perqendrohen nga zeri jot.

Nervozizmi gjuhesor eshte lende akademike. E detyruar si lende jepet ne Deget e Filosofise dhe Shkences Gjuhesore. Po nuk e kalove nuk merr diplome.

Fjalet i dime, menyra si do flasim eshte ajo qe meson ne universitet.

Pra administrimi i Nervozizmit Gjuhesor veçon Gjuhesorin Akademik nga akademiku i destinacioneve te tjera.

Veritas.com.al/