Legjenda e Brazilit, Pele ka ndërruar sot jetë në moshën 82-vjeçare, duke hidhëruar të gjithë botën e futbollit. Ai vuante prej kohësh nga kanceri dhe sot ndërroi jetë duke u bashkuar në qiell me legjendën tjetër Diego Armando Maradona.
Edson Arantes do Nascimento (lindur më 23 tetor 1940) i njohur gjerësisht si Pelé, luajti futboll për plot 21 vite. Pelé konsiderohet nga ekspertët si një nga lojtarët më të mirë në historinë e futbollit.
Faktet biografike
Emri i plotë: Edson Arantes do Nascimento
Pseudonimet: Pele, Dico
Data e lindjes: 23 tetor 1940
Vendi i lindjes: Três Corações, Brazil
Kombësia: Brazilian
Gjatësia: 1,73m
Pesha: 73 kilogramë
Gruaja: Marcia Aoki
Djali: Edson Cholbi Nascimento, Joshua Nascimento
Vajzat: Sandra Regina Arantes do Nascimento, Kelly Cristina Nascimento, Flavia Christina Kurtz Nascimento, Celeste Nascimento, Jennifer Nascimento, Sandra Machado.
Jeta e hershme dhe fëmijëria
Edson Arantes do Nascimento është më i madhi nga dy fëmijët e lindur më 23 tetor 1940 nga Dondinho dhe Celeste Arantes në Três Corações, Brazil. Pelé, babai i të cilit ishte një futbollist, u rrit në një zonë të prekur nga varfëria, pikërisht në Bauru, Brazil.
Edson Arantes mori pseudonimin “Pele” pasi shqiptoi keq emrin e një lojtari që adhuronte, portierin e Vasco da Gama, Bile. Pas shqiptimit të gabuar të emrit disa herë, atij ju ngjit nofka Pele dhe pavarësisht përpjekjeve për t’i bërë bashkëmoshatarët e tij të ndalonin thirrjen e pseudonimit të tij, ata vazhduan dhe kështu ai edhe sot njihet si Pele.
Pelé u trajnua për të luajtur futboll nga babai i tij. Por meqenëse nuk kishte mundësi të blinte një top, ai në fëmijëri luante me top prej lecke. Teksa u rrit, Pelé u bashkua me ekipet lokale të futbollit siç ishin juniorët e Klubit Atletik të Bauru, ku ai fitoi dy Kampionate Rinore në Sao Paulo. Ai luajti në gara të ndryshme lokale të futbollit kundër të rriturve dhe në një nga këto gara, pavarësisht nga frika se ai ishte shumë i ri, Pelé dominoi dhe kështu përfundoi si shënuesi më i mirë i turneut.
Karriera profesionale e futbollit
Santos FC (1956-1974)
Paraqitjet: 638 Ndeshje
Trajneri i Pelé me skuadrën e të rinjve të Atletic Bauru, Waldemar de Brito, e çoi Pelé në moshën 15-vjeçare për një provë te Santos FC. Atë ditë Nritu u tha menaxherëve të Santos se ky djalë një ditë do të jetë më i miri në botë. Pelé bindi trajnerin e Santos gjatë testit dhe ai nënshkroi një kontratë me klubin.
Pas Kupës së Botës 1962, ku Pelé ishte i jashtëzakonshëm, klube të mëdha evropiane si Real Madrid u përpoqën ta blinin. Interi arriti të siguronte një kontratë të rregullt me të, por pas protestës së fortë nga tifozët e Santos, ish pronari i Interit, Angelo Moratti prishi kontratën me urdhër të trajnerit të Santos. Vetë presidenti i Brazilit në atë kohë e shpalli atë “Thesar Kombëtar”, në mënyrë që të mos largohej nga vendi.
Ai fitoi trofeun e tij të parë me Santos në 1958. Ai përfundoi golashënuesi më i mirë në turne me 58 gola, një rekord që nuk është thyer deri më tani. Ai vazhdoi në formë të shkëlqyer, duke ndihmuar Santos të fitonte disa trofe. Në 1962, ai fitoi titullin e parë më prestigjioz në Amerikën e Jugut, Copa Libertadores. Edhe pse luajti vetëm në Brazil, fama e tij ishte aq e madhe sa në vitin 1967, në kulmin e luftës civile në Nigeri, u shpall një armëpushim për 48 orë vetëm për të parë Pele duke luajtur një ndeshje miqësore në Lagos, Nigeri.
Pasi luajti 19 sezone për Santos, ai u tërhoq nga futbolli brazilian i klubit në 1974, por dy vjet më vonë vazhdoi të luante për New York Cosmos në Ligën e Futbollit të Amerikës së Veriut (NASL). Prania e Pelé rriti interesin për futbollin në Amerikë.
Karriera profesionale e futbollit
Santos FC (1956-1974)
Paraqitjet: 638 Ndeshje
Trajneri i Pelé me skuadrën e të rinjve të Atletic Bauru, Waldemar de Brito, e çoi Pelé në moshën 15-vjeçare për një provë te Santos FC. Atë ditë Nritu u tha menaxherëve të Santos se ky djalë një ditë do të jetë më i miri në botë. Pelé bindi trajnerin e Santos gjatë testit dhe ai nënshkroi një kontratë me klubin.
Pas Kupës së Botës 1962, ku Pelé ishte i jashtëzakonshëm, klube të mëdha evropiane si Real Madrid u përpoqën ta blinin. Interi arriti të siguronte një kontratë të rregullt me të, por pas protestës së fortë nga tifozët e Santos, ish pronari i Interit, Angelo Moratti prishi kontratën me urdhër të trajnerit të Santos. Vetë presidenti i Brazilit në atë kohë e shpalli atë “Thesar Kombëtar”, në mënyrë që të mos largohej nga vendi.
Ai fitoi trofeun e tij të parë me Santos në 1958. Ai përfundoi golashënuesi më i mirë në turne me 58 gola, një rekord që nuk është thyer deri më tani. Ai vazhdoi në formë të shkëlqyer, duke ndihmuar Santos të fitonte disa trofe. Në 1962, ai fitoi titullin e parë më prestigjioz në Amerikën e Jugut, Copa Libertadores. Edhe pse luajti vetëm në Brazil, fama e tij ishte aq e madhe sa në vitin 1967, në kulmin e luftës civile në Nigeri, u shpall një armëpushim për 48 orë vetëm për të parë Pele duke luajtur një ndeshje miqësore në Lagos, Nigeri.
Pasi luajti 19 sezone për Santos, ai u tërhoq nga futbolli brazilian i klubit në 1974, por dy vjet më vonë vazhdoi të luante për New York Cosmos në Ligën e Futbollit të Amerikës së Veriut (NASL). Prania e Pelé rriti interesin për futbollin në Amerikë.
Karriera me ekipin kombëtar
Në moshën 16 vjeç, Pelé shënoi golin e tij të parë ndërkombëtar dhe kështu u bë golashënuesi më i ri i Brazilit, një rekord që ai ende e mban. Në Kupën e Botës 1958, Pelé ishte më i riu në turne dhe luajti shkëlqyeshëm duke ndihmuar Brazilin të shkatërronte Suedinë 5-1 në finale. Ai u bë lojtari më i ri që luajti një finale të Kupës së Botës dhe u shpall lojtari më i mirë i ri i turneut.
Në Kampionatin e Amerikës së Jugut 1959 ai ishte në një formë të jashtëzakonshme duke u bërë golashënuesi më i mirë i turneut. Në Kupën e Botës 1962 ai ishte në një formë të pabesueshme pasi e udhëhoqi Brazilin në një tjetër titull të Kupës së Botës. Në Kupën e Botës 1966, Brazili dështoi, por Pelé i cili ishte në një formë të pabesueshme u bë lojtari i parë që shënoi në tre turne të njëpasnjëshëm të Kupës së Botës.
Gjatë Kupës së Botës 1970, Pelé i cili fillimisht refuzoi të merrte pjesë në turne përsëri e drejtoi Brazilin drejt fitores. Në finalen e turneut, Pelé u përfshi në atë që njihet si historia më e madhe e golave të skuadrës. Ai mori Topin e Artë. Ai luajti ndeshjen e tij të fundit ndërkombëtare kundër Jugosllavisë në Rio de Janeiro në 1971.
Jeta personale, gruaja, martesat
Pelé u martua disa herë. Ai u martua me Rosemeri dos Reis Cholb në shkurt 1966. Çifti lindi tre fëmijë. Djali i vetëm, Edson Cholbi Nascimento, një ish-portier, u dënua për pastrim parash të lidhura me drogën dhe u dënua me 33 vjet burg, i cili më vonë u ul në 12 vjet. Në vitin 1994, Pelé u martua me Assíria Lemos Seixas dhe ata lindën binjakë në vitin 1996. Në vitin 2008, ata u divorcuan. Në vitin 2016, ai u martua me Marcia Aoki.
Problemet shëndetësore
Në vitin 1977 ai kishte probleme shëndetësore dhe ju hoq një veshkë. Në vitin 2019 ai pati probleme me traktin urinar dhe në 2020 familja ftoi se nuk mundtë ecte. Më pas ai u diagnostikua me kancer në zorrën e trashë dhe sot ndërroi jetë në moshën 82-vjeçare.