Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, zhvillon sot një vizitë zyrtare në Shtëpinë e Bardhë – të parën pas gjashtë vitesh – në një përpjekje për të rregulluar marrëdhëniet e tensionuara mes Ankarasë dhe Uashingtonit, dy aleatë të rëndësishëm brenda NATO-s.

Takimi me Presidentin amerikan, Donald Trump, pritet të shënojë një kthesë të rëndësishme në marrëdhëniet dypalëshe, duke hapur rrugën për një sërë marrëveshjesh strategjike që përfshijnë blerjen e avionëve luftarakë Lockheed Martin, aeroplanëve civilë Boeing dhe importe të mëdha të gazit natyror të lëngshëm në vlerë mbi 50 miliardë dollarë – sipas zyrtarëve turq që folën në kushte anonimiteti për “Bloomberg”.

Për Erdoganin, kjo vizitë përfaqëson një mundësi për të rindërtuar besimin dhe për të forcuar bashkëpunimin ushtarak dhe ekonomik me SHBA-në, pas një periudhe të gjatë tensionesh të shkaktuara nga blerjet e armëve ruse, përplasjet diplomatike dhe tarifat reciproke tregtare.

Sipas Emre Peker, drejtor i “Eurasia Group Europe” në Londër, Erdogan synon ta shfrytëzojë presidencën Trump për të krijuar një partneritet të ri, të bazuar në përfitime të ndërsjella, me theks në sektorët e energjisë dhe mbrojtjes.

“Marrëveshjet e energjisë dhe mbrojtjes që kërkon Erdogan janë shtyllat kryesore të një marrëdhënieje të dobishme dhe transaksionale reciprokisht, që do të tërheqë gjithashtu interesin e Trump për të bërë marrëveshje,” tha Peker.

Marrëdhëniet mes dy liderëve kanë kaluar përmes një rruge të vështirë. Në nëntor të vitit 2019, takimi i tyre në Shtëpinë e Bardhë u zhvillua në një klimë tensioni, pas ofensivës ushtarake të Turqisë në Siri kundër forcave kurde të mbështetura nga SHBA-të. Ky veprim nxiti sanksione nga Uashingtoni ndaj disa ministrave turq.

Kriza u zbut pas ndërhyrjes së zëvendëspresidentit të atëhershëm, Mike Pence, i cili ndërmjetësoi një armëpushim të përkohshëm në veri të Sirisë.

Aktualisht, Turqia kërkon ndihmën e SHBA-së për të ndërmjetësuar një marrëveshje të qëndrueshme mes forcave kurde dhe qeverisë së re siriane të Presidentit Ahmed al-Sharaa. Ankaraja vijon të konsiderojë grupet kurde në Siri si zgjatim të PKK-së – një organizatë që prej dekadash është në luftë me shtetin turk dhe është e shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe BE-ja.

Megjithatë, shqetësimet në Ankara mbeten të larta për mundësinë që luftëtarë të PKK-së të përdorin armë të furnizuara nga SHBA, të destinuara për luftën kundër ISIS-it, për të kërcënuar sigurinë e Turqisë nga territori sirian.

Përpjekjet për normalizim kanë ndikuar pozitivisht në tregjet financiare turke. Që pas njoftimit të vizitës, ka pasur rritje të lehtë të aksioneve dhe stabilizim të borxhit qeveritar, ndërsa investitorët e shohin një afrim të mundshëm me SHBA-në si sinjal për stabilitet të ardhshëm ekonomik dhe diplomatik.

Takimi i sotëm Erdogan-Trump pritet të jetë vendimtar për të ardhmen e marrëdhënieve mes dy vendeve dhe për rolin e Turqisë në arkitekturën e sigurisë transatlantike.