Aaron Mehta
Mars 25, 2020
WASHINGTON – Në ditët e ardhshme, Maqedonia e Veriut pritet të dorëzojë dokumentet në Departamentin e Shtetit të Sh.B.A-së që zyrtarisht do ta bëjë atë anëtarin e 30-të të aleancës së NATO-s.
Levizja – dekada për tu realizuar – ka përfunduar pothuajse, që kur Spanja u bë kombi i fundit që ratifikoi përpjekjen e pranimit javën e kaluar. Në një letër të 20 marsit drejtuar Kryeministrit të Maqedonisë së Veriut Oliver Spasovski, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg ftoi zyrtarisht ish-vendin Jugosllav të bëhej anëtari i 30-të i aleancës.
Por që marrëveshja të jetë e plotë, Maqedonia e Veriut duhet të dorëzojë “instrumentin e saj të pranimit” në Departamentin e Shtetit, për të cilin një diplomat i NATO-s tha se pritet të ndodhë brenda ditësh. Një ceremoni zyrtare e ngritjes së flamurit do të pasojë në selinë e NATO-s në Bruksel.
Ngjitja ne NATO mund të ketë një javë të ngarkuar për Maqedoninë e Veriut, pasi vendi të martën gjithashtu filloi procesin zyrtar të aplikimit për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian. Në një deklaratë në Bruksel duke njoftuar masën, Spasovski tha se “Këshilli i Cështjeve të Përgjithshme të BE-së ka rënë dakord që vendi ynë të fillojë negociatat e pranimit me BE sa më shpejt që të jetë e mundur. Ka arritur verifikimi i suksesit të përpjekjeve tona. ”
Jim Townsend, një ish-ndihmës sekretar Amerikan i mbrojtjes për politikën Evropiane dhe të NATO-s tani me Qendrën për një think tank të Ri të Sigurisë Amerikane, është optimist se Maqedonia e Veriut do të lejohet në BE. Sidoqoftë, ai nuk e sheh vendin si një lojtar kryesor në presionin e vazhdueshëm të mbrojtjes të BE-së, duke pasur parasysh madhësinë e kombit.
Townsend gjithashtu shprehu besimin e tij se Maqedonia e Veriut po e zgjeron aleancën në një kohë kur aleanca duhet të marrë në konsideratë zgjerimin e misionit të saj.
Maqedonasit “po hyjnë në një NATO që nuk mund të jetë NATO në të cilën kanë hyrë gjithë të tjerët,” tha Townsend. “NATO-ja duhet të shqyrtojë pse ata nuk janë në bashkësi ndërsa komuniteti trans-Atlantik përballet me një krizë të madhe sigurie: koronavirusin.
“Ndërsa kjo krizë nuk është ushtarake për të cilën planifikuesit e NATO-s normalisht do ta kishin planifikuar, duke pasur parasysh që NATO është i vetmi vend ku komuniteti trans-Atlantik bashkohet, minimumi NATO duhet të ishte përdorur si një vend për të koordinuar një përgjigje.”
Kërkesa e Maqedonisë për anëtarësim në NATO filloi në 1995, kur vendi u bashkua me programin e Partneritetit për Paqe te aleancës. Rruga zyrtare e anëtarësimit u fillua në Samitin e Uashingtonit në 1999 së bashku me ish-anëtarët e tjerë të bllokut Sovjetik, veçanërisht vendet baltike të Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë.
Por, rruga përpara për t’u anëtarësuar në NATO u bllokua për vite me radhë nga Greqia, si pjesë e një kërkese që Maqedonia të ndryshojë ose modifikojë emrin e saj për të shmangur çdo pretendim për territorin dhe trashëgiminë e lashtë të rajonit në Greqinë veriore me emrin Maqedoni – vendlindja e luftëtarit antik dhe mbretit Aleksandri i Madh.
Një marrëveshje në vitin 2018 midis dy kombeve çoi që Maqedonia të bëhej Maqedonia e Veriut, dhe Greqia i dha fund kundërshtimeve të saj për anëtarësim në aleancë.
Shtetet e Bashkuara ratifikuan anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në NATO në tetor 2019.
VERITAS.COM.AL