Choe Sang-Hun, New York Times
SEUL, Koreja e Jugut – Koreja e Veriut është ende duke dërguar letra dhe dhurata për udhëheqësit e huaj dhe punëtorët e vendit në emër të udhëheqësit të saj, Kim Jong Un. Media e saj e lajmeve vazhdon, si zakonisht, me një propagandë lëvdatash që lartësojnë udhëheqjen e Kim. Koreja e Jugut rithekson se nuk ka zbuluar “asgjë të pazakontë” në Veri. Presidenti Donald Trump e ka quajtur “të pasaktë” dhe “të rremë” një raport që thoshte se Kim ishte “në rrezik të madh” pas operacionit.
E gjitha kjo ka bërë pak për të ndaluar thashethemet që flasin mbi shëndetin e Kim dhe fatin e shtetit nuklear – për arsyen e thjeshtë që Koreja e Veriut nuk ka raportuar një paraqitje publike nga udhëheqësi i saj për dy javë. As që i është përgjigjur pretendimeve sensacionale për shëndetin e tij.
Mungesa e informacionit të vërtetë nga vendi hermetik po shkakton një zhurmë të madhe thashethemesh, duke lënë ekspertë të Koresë së Veriut, zyrtarë të huaj dhe agjenci të inteligjencës të analizojnë gjithëçka për shenja të së vërtetës.
Në varësi të gazetës ose postimit te mediave sociale, Kim, që besohet të jetë 36 vjeç, po rikuperohet pas një rasti të vogël shëndetësor si kyçi i këmbës, ose ai është “në rrezik të madh” pas një operacioni në zemër. Ose ai është “mendërisht i vdekur ” ose është në një “gjendje vegjetative” pasi një operacion i valvulave të zemrës ka shkuar keq në duart e një neurokirurgu të Koresë së Veriut ose një prej mjekëve që Kina e ka dërguar për ta trajtuar. Ose Kim është i sëmurë me COVID-19.Ku e mori atë? Nga njëri prej mjekëve Kinezë.
Një thashetheme që qarkullon në aplikacionet e mesazheve të Koresë së Jugut pretendon se pasi mjekët Francezë nuk mundën ta zgjonin Kim-in nga “koma” e tij, Kim Pyong Il, një vëlla nga babai i ndjerë i Kim, mori pushtetin me ndihmën e elitave pro-Kineze në Penian, kryeqyteti i Veriut. Ai vazhdon të thotë se motra e fuqishme e Kim, Kim Yo Jong, është ndaluar ndërsa Pekini po fsheh bisedimet me Uashingtonin për të ardhmen e Koresë së Veriut dhe armët e tij bërthamore.
Seuli ka vënë në dyshim saktësinë e raporteve të pakonfirmuara, ndërsa media e lajmeve e Koresë së Jugut duket se hedh poshtë shumicën e tyre si zëra që përhapen nëpër mediat sociale Kineze dhe më gjerë. Por ato nuk mund të injorohen plotësisht, pasi Koreja e Veriut është aq e fshehtë sa që agjencitë më të fuqishme të inteligjencës në botë nuk kanë qenë në gjendje të depërtojnë në qarqet e brendshme të Kim.
Kim për herë të fundit u shfaq publikisht ne 11 Prill, kur ai kryesoi një takim të Byrosë Politike. Spekulimet për shëndetin e tij filluan të lëkunden pasi Kim humbi festimet shtetërore për festën më të madhe të vendit të tij, ditëlindjen e 15 prillit të gjyshit të tij dhe themeluesit të Koresë së Veriut, Kim Il Sung.
Thashethemet e kaluan masën pasi Daily NK, një faqe interneti me bazë në Seul duke u mbështetur në burime anonime brenda Veriut, raportoi të hënën e kaluar se Kim po shërohej nga operacioni i zemrës i kryer ne 12 Prill. Të nesërmen, CNN shtoi frenezinë, duke raportuar se Uashingtoni po monitoronte inteligjencën që Kim ishte “në rrezik të madh”.Të Shtunën, TMZ, një faqe ne internet lajmesh e famshme në Shtetet e Bashkuara, i ra borive: “Diktatori i Koresë se Veriut Kim Jong-un thuhet se ka vdekur pas operacionit në zemër.
Më shumë se një herë, Trump e ka uruar Kim te behet mirë nëse ai me të vërtetë ishte i sëmurë.
“Diskrecioni i Koresë së Veriut dhe mungesa e informacionit të besueshëm krijojnë një terren për thashetheme,” tha Leif-Eric Easley, një profesor i studimeve ndërkombëtare në Universitetin Ewha Womans në Seul. “Por mungesa e tij e vazhdueshme do të ishte destabilizuese pasi shumë njerëz brenda dhe jashtë vendit pyesin nëse ai është i paaftë apo i vdekur.”
Ditët e fundit, Koreanet e Jugut dhe aleatët e tyre në Uashington kanë patrulluar Korenë e Veriut me ndihmën e satelitëve spiunë dhe burimeve të tjera për shenja të Kim dhe përgatitjeve për lëshimin e raketave.
Përpjekjet e tyre i çuan ata në Wonsan,një qytet bregdetar lindor,ku familja e Kim ka një kompleks bregdetar të kompletuar me jahte, Jet Ski, një shteg për kalërim dhe një stacion privat treni.
Një tren “që ndoshta i përket” Kim është parkuar atje të paktën që të martën,38 North, një faqe në internet me qendër në Uashington e specializuar në Korenë e Veriut, raportoi të Shtunën, duke cituar imazhe komerciale satelitore.
Wonsan është një nga vendet e preferuara të Kim për provat e raketave. Një raport i lajmeve në Korenë e Jugut tha të Shtunën se Shtetet e Bashkuara kishin zbuluar përgatitjet për një provë rakete në Sondeok, më larg bregut lindor, ku Koreja e Veriut nisi raketa në gusht të vitit të kaluar dhe përsëri në mars në prani të Kim.
Zyrtarët e Koresë së Jugut thonë privatisht se prania e Kim në një provë rakete mund të jetë një mënyrë strategjike për të qetësuar spekulimet. Por Koreja e Veriut ka përdorur gjithashtu përgatitje të tilla për t’i mbajtur armiqtë e saj të jashtëm me supozime.
Ka një magjepsje të thellë gjeopolitike me Korenë e Veriut, shteti më i izoluar policor në botë.
Vendi ka shpërthyer gjashtë bomba bërthamore në prova nëntokësore dhe pretendon se ka ndërtuar raketa mjaft të fuqishme për t’i çuar ato në Shtetet e Bashkuara kontinentale.Ai drejtohet gjithashtu nga një njeri që u shkarkua si drejtues formal kur mori pushtetin në vitin 2011 në të 20-tat.
Qysh atëherë Kim ka vendosur një kontroll të fortë, duke u dëshmuar mjaft brutal për të ekzekutuar xhaxhain e tij,një kërcënim i mundshëm për pushtetin e tij, dhe një herë duke e quajtur Trumpin një ” matuf amerikan mendërisht i çekuilibruar “.
Zhdukja e papritur e Kim mund të krijonte një vakum të pushtetit me implikime të gjera.
Gjatë dekadave, zyrtarët Amerikanë dhe Koreja e Jugut kanë diskutuar planet top-sekrete të emergjencës, duke përfshirë mënyrën se si të parandalojnë që armët bërthamore të Veriut të mos bien në duar të gabuara dhe çfarë të bëjnë nëse Pekini dërgon trupa në Veri për të stabilizuar fqinjin e saj, i cili ka shërbyer për shumë kohë si një tampon midis forcave të Kinës dhe SHBA me qendër në Korenë e Jugut.
Në këtë shoqëri të fshehtë, çdo pasardhës i mundshëm i Kim është një lojë me hamendje, madje edhe për analistë të jashtëm që kanë kaluar karrierën e tyre akademike duke analizuar Veriun.
A do të jetë motra e tij e vetme, Kim Yo Jong, e cila kohët e fundit e ka zgjeruar rolin e saj në qeverinë e tij? Po në lidhje me Kim Pyong Il, i cili u kthye në shtëpi vitin e kaluar pasi shërbeu për dekada si ambasador i dorës së ulët i Koresë se Veriut në vendet e Evropës Lindore?
Disa parashikojnë një udhëheqje kolektive që të udhëhiqet nga Choe Ryong Hae, Nr.2 në hierarkinë e qeverisë. Po sikur një gjeneral ende i panjohur por ambicioz të krijonte një puc? Si do të përgjigjeshin Koreanet e Veriut që janë trajnuar të adhurojnë familjen Kim?
“Ndërsa fqinjët e Koresë së Veriut janë të përfshirë në politikën e brendshme gjatë një pandemie globale, marrëdhëniet SHBA-Kinë janë të tensionuara dhe organizatat ndërkombëtare janë të tendosura, bota nuk është e përgatitur mirë për vdekjen e Kim Jong Un,” tha Easley.
Kjo nuk është hera e parë që Kim është zhdukur nga publiku me javë të tëra në një shtrirje ose u përball me spekulime për shëndetin e tij. Por kulti i çuditshëm i personalitetit që rrethon Kim – bomba e tij, mbipesha dhe madje edhe krehja e flokëve – sigurojnë që zërat mund të zgjasin.
Zyrtarët janë të kujdesshëm të mos i heqin hapur thashethemet mbi shëndetin e Kim, pjesërisht sepse parashikimet e tyre në të kaluarën në Veri ndonjëherë janë vërtetuar të gabuara. Edhe raportimet për Korenë e Veriut janë shpërndarë me gabime trashanike.
Zyrtarët e lartë që raportohet të jenë ekzekutuar shpesh janë rishfaqur. Disa nga dezertorët, të cilët ushqejnë informacionin në median e lajmeve, janë akuzuar ose pranuar se zbukurojnë llogaritë e tyre.
Në vitin 1986,një gazetë e Koresë së Jugut raportoi një “skup botëror” që pretendonte se gjyshi i Kim, Presidenti i atëhershëm Kim Il Sung, vdiq në një sulm të armatosur. Një Kim Il Sung i qeshur u rishfaq dy ditë më vonë.
Në vitin 2014, Kim Jong Un u zhduk për më shumë se një muaj, duke nxitur zëra se ai mund të ishte goditur në një grusht shteti. Mediat e Koresë së Veriut më vonë e treguan atë duke ecur me një shkop pas asaj që inteligjenca e Koresë së Jugut e quajti një operacion për kyçin e këmbës.
Në vitin 2015,një dezertor i Koresë së Veriut pretendoi se Kim urdhëroi tezen e tij të vritet me helm. Por tezja, Kim Kyong Hui u rishfaq në Penian në janar.
Thashethemet gjithashtu mund të rezultojnë të vërteta.
Në vitin 2008, babai dhe paraardhësi i Kim, Kim Jong Il,ishin absent me muaj. Analistët e Koresë së Jugut dhe mediat e lajmeve spekuluan,saktësisht,se ai kishte pësuar goditje në tru. Ai vdiq tre vjet më vonë.
Disa nga skeptikët më të mëdhenj të thashethemeve të fundit janë vetë dezertorët e Koresë së Veriut.
Thae Yong Ho, një ish-diplomat i Koresë së Veriut që dezertoi Korenë e Jugut, tha se ishte e vështirë të besohej se çdo informacion i besueshëm në lidhje me shëndetin e Kim u zbulua nga ndihmësit e tij më të besueshëm. Thae tha se askush në zyrën e tij në Ministrinë e Jashtme të Koresë së Veriut nuk e dinte vdekjen e Kim Jong Il në vitin 2011 derisa ata u mblodhën në një auditor për një “njoftim të rëndësishëm” dhe panë një femër një lajmëtare që u shfaq në ekranin e TV, veshur me të zeza .
Joo Sung Ha, një dezertor i kthyer ne gazetar nga Koreja e Veriut për gazetën e Koresë së Jugut, Dong-A Ilbo, tha në një postim në Facebook se ishte e arsyeshme të besohej që Kim kishte probleme shëndetësore. Por ai kishte besim zero në raportet e lajmeve që detajonin nëse dhe pse udhëheqësi i Koresë së Veriut u përball me një emergjencë të rëndë mjekësore.
Detaje të tilla në lidhje me “shëndetin e familjes Kim janë sekreti i sekreteve”, tha ai, duke i quajtur njerëzit që pretendojnë se i njohin “romancierë”.
Veritas.com.al/