Nga Nick Tyrone

Partia Reforma ka fituar zgjedhjet e pjesshme në Runcorn dhe Helsby. Këtë mëngjes u njoftua se ata kishin kapur vendin e parë me vetëm katër vota, rezultati më i afërt në historinë e zgjedhjeve të pjesshme britanike. Partia Laburiste kërkoi një rinumërim të plotë – pas së cilës, doli që partia Reform në fakt kishte fituar zgjedhjet e pjesshme me gjashtë vota (duke e bërë ende rezultatin më të afërt të zgjedhjeve të pjesshme në historinë britanike).

Ky është një rezultat i madh në politikën britanike. Reforma ka vërtetuar se në aspektin zgjedhor, ato janë të vërteta. Sondazhet nuk janë të gabuara ose të dobëta – njerëzit do të dalin dhe do të votojnë për ta. Partia e Nigel Farage është një kërcënim i vërtetë dhe masiv për rendin politik britanik.
Isha ​​në Runcorn gjatë fundjavës, duke folur me aktivistë dhe vendas. Ajo që më bëri përshtypje ishin dy gjëra kryesore. E para, se si qendra e qytetit dukej se dominohej nga Reforma. Kushdo që ishte i gatshëm të thoshte se si po votonte në zgjedhjet e pjesshme (veçanërisht në Traget, Wetherspoons në Church Street) tha, pa rezerva, ‘Reforma’. Kur u pyetën pse, disa thanë diçka të ngjashme me këtë: “Kemi nevojë për ndryshim. Konservatorët dhe Laburistët kanë dështuar të dy; është koha t’i japim dikujt tjetër një shans”. Ata dukeshin krenarë që po thoshin se po votonin për Reformën, sikur të ishte çështje nderi ta bënin këtë.

Njëzet vjet më parë, dinamika elektorale në një vend si Runcorn dhe Helsby do të kishte qenë një qendër qyteti e dominuar shumë nga Laburistët, me periferitë dhe çdo zonë rurale që po bëhej gjithnjë e më shumë konservatore sa më shumë që largoheshe nga mesi. Tani, duket sikur vende të tilla si Runcorn janë në pronësi të Reformës në qendër, duke marrë gjithnjë e më shumë Laburistë ndërsa lëviz në periferitë gjithnjë e më të pasura – me konservatorët e shtrydhur gjatë rrugës.

Gjëja tjetër që vura re në Runcorn ishte se sa më e madhe dhe më entuziaste dukej loja në terren e Reformës krahasuar nga ajo e Partisë Laburiste. Ndoshta ishte pikërisht ajo që po ndodhte në atë fundjavë të veçantë, sigurisht, por ia vlen të përmendet se ishte fundjava e fundit para ditës së zgjedhjeve, kur do të prisje që të gjithë të shtynin fort. Kishte shumë aktivistë të Reformës përreth, duke shpërndarë fletëpalosje dhe duke trokitur në derë – nuk pashë asnjë aktivist të Laburistëve në fushë të hapur. Po Konservatorët? Nuk pashë asnjë shenjë mbështetjeje për ta askund në zonën zgjedhore, në asnjë nivel.

Më bëri të mendoj në atë kohë se ajo që ka të ngjarë të bëhet dinamika kryesore politike e këtij parlamenti është se deri në çfarë mase një parti Reformë që ka entuziazëm të madh pas saj, me një lojë në terren në lulëzim, mund të kapërcejë avantazhet e ndryshme që Laburistët kanë për ta, përkatësisht një grup të madh votuesish që dalin për partinë pavarësisht gjithçkaje, si dhe postin në pushtet në një shkallë të gjerë. Runcorn tregon se Reforma është përpara kurbës tashmë në atë betejë.

Le ta shohim këtë në një perspektivë:

Runcorn është, në terma thjesht psefologjikë, vendi i 387-të i synuar i Reform. Me fjalë të tjera, në një lëvizje të pastër kombëtare, do të prisnit që Reform të përfundonte me një shumicë jo shumë larg asaj aktuale të Laburistëve nëse ata po kapin Runcorn dhe Helsby.

Tani, zgjedhjet e pjesshme janë zgjedhje të pjesshme, të veçanta në disa mënyra. Për shembull, ato po kontestoheshin sepse deputeti i Laburistëve kishte goditur me grusht një zgjedhës. Të mbash zgjedhje të pjesshme për shkak të keqbërjeve të deputetit në detyrë gjithmonë i sjell në disavantazh partisë në pushtet. Zgjedhjet e pjesshme gjithashtu favorizojnë partitë më të vogla sepse ato mund të japin gjithçka që kanë në to, duke e barazuar pak betejën. Nuk mund ta bësh këtë në zgjedhje të përgjithshme ku je i shpërndarë në mbi 600 zona zgjedhore.