Kryeministri Edi Rama, në podcastin “Flasim”, u ndal te pezullimi nga detyra e zëvendëskryeministres dhe ministres së Energjisë dhe Infrastrukturës, Belinda Balluku, me vendim të GJKKO-s. Rama e cilësoi veprimin si një “absurditet të rrezikshëm”, duke theksuar se gjykatat nuk kanë kompetencë të ndërhyjnë në përbërjen e ekzekutivit.
Ai tha se pret vendimin e Gjykatës Kushtetuese dhe iu referua qëndrimeve të Komisionit të Venecias dhe Gjykatës së Strasburgut, të cilat sipas tij e konsiderojnë të papranueshëm pezullimin e një ministri nga gjyqësori, pasi cenon balancën e pushteteve dhe krijon rrezik për destabilitet institucional.
“Një prokuror dhe një gjykatës u bënë bashkë kokë më kokë dhe pezulluan bashkë një anëtar të kabinetit qeveritar. Unë nuk dua të hy në asnjë debat për një absurditet kaq të rrezikshëm sa ky. Pres me durim që Gjykata Kushtetuese t’i japë zgjidhje kësaj çështjeje të pashkelur askund në Europë, por me sa jemi informuar, askund edhe në botë. Thashë të ndaj të ndaj me ju se çfarë thotë komisioni i Venecias dhe Gjykata Europiane e Strasburgut për këtë çështje.
Qëndrimi i Venecias është shumë i prerë gjykatat nuk mund të pezullojnë anëtarë të kabinetit të qeverisë, sepse duke bërë këtë cenojnë balancën e pushteteve. Për sa kohë një ministër është figurë politike, pjesë e ekzekutivit dhe përgjegjës para parlamentit dhe kryeministrit, nëse gjykata e pezullon praktikisht ajo ndërhyn në punën e qeverisë, ndërron përbërjen e ekzekutivit, merr kompetenca që i takojnë kryeministrit dhe Presidentit. Kjo konsiderohen nga Venecia si shkelje e palejueshme e kufirit ndarës mes pushteteve.
Së dyti duke e bërë këtë gjykatat krijojnë mundësinë e instrumentalizimit të drejtësisë dhe Venecia paralajmëron shpesh kundër shtrirjes së krahut të gjyqësorit përtej kufirit ndarës me politikën, sepse kjo për pasojë shkakon destbilitet institucional, manipulim të ekskluzivit përmes proceseve penale. Së treti ministart kanë funskione politike dhe jo administrative dhe këtë Venecia e ka thënë shumë herë. Masat e pezullimit janë për nënpunësit, jo për anëtarët e qeverisë, sepse ministri nuk është zyrtar administrativ, por autoritet politik. Së fundmi pezullimi i ministrit është “de facto” presion për shkarkimin e tij, sepse duke qenë se kur pezullohet një ministër, nuk pezullohet një individ, por paralizohet e gjithë vendimmarrja për një apo më shumë sektorë që ministri mund të mbulojë dhe kjo është këmbëkrye jo kushtetuese.
Komisioni i Venecias e ka theksuar shprehimisht: “Një prej parimeve të demokracisë parlamentare është që qeveria mund të shkarkohet vetëm nga organet politike, jo nga organet gjyqësore.”
Po Gjykata Europiane e Strasburgut çfarë thotë për këtë çështje? Kjo është interesante. Gjykata Europiane nuk është ndeshur kurrë me këtë absurd dhe prandaj nuk ka dhënë asnjëherë, asnjë vendim specifik ku të përmendet fjala “pezullim i ministrit nga gjykata”!
Pse? Sepse në asnjë shtet europian nuk ka ndodhur ndonjëherë që një prokuror dhe një gjykatës të mblidhen bashkë, kokë më kokë në errësirë e të pezullojnë një ministër. Pra, edhe njëherë, kjo që kanë bërë në Shqipëri një prokuror e një gjykatës, duke pezulluar një anëtar të kabinetit qeveritar, është një tentativë e padëgjuar, një eksperiment i paparë, një ide e pazhvilluar asnjëherë më parë dhe mesa duket, një rrugë e paimagjinuar askund tjetër se mund të shkelet nga gjyqësori, për të marrë kompetencat e Kryeministrit, të Presidentit e të Parlamentit bashkë.
Por ama ka disa parime shumë të qarta të Gjykatës Europiane që e ndalojnë parimësisht këtë aventurë antidemokratike: Së pari, Strasburgu thotë se masat e sigurisë nuk mund të përdoren: për qëllime politike, jashtë proporcionalitetit dhe për të ndikuar ekzekutivin. Pezullimi i një ministri nga detyra është minimalisht joproporcional dhe ndikon drejtpërdrejt ekzekutivin. Së dyti, për Strasburgun ministrat janë shprehje e vullnetit demokratik: qeveria buron nga shumica parlamentare dhe Strasburgu ka shkruar se: Çdo masë që ndërpret apo cënon funksionimin të institucioneve të zgjedhura duhet të justifikohet me standardin më të lartë demokratik. Si përfundim, edhe sipas Venecias, edhe sipas Strasburgut:
Gjyqësori NUK duhet të pezullojë ministra. Në standardet europiane, ku nuk besoj se ka mbetur ndonjë standard për ta shpikur Shqipëria, kjo është: joproporcionale në thelb, antidemokratike në frymë, antikushtetuese në përmbajtje, nënshtrim i ekzekutivit, kërcënim i paprekshmërisë së vullnetit demokratik, kundër ndarjes së pushteteve, kundër standardeve të Veneciaa, kundër jurisprudencës së Gjykatës Europiane të Strasburgut. E pra, përfundimisht: Pezullimi i një ministri është në vetvete absurd si koncept, sepse të pezullosh një ministër nuk do të thotë të pezullosh thjesht një individ -një funksionar publik të cilitdo nivel – por do të thotë të pezullosh një autoritet me fuqi ekskluzive vendimmarrëse në një a më shumë sektorë dhe kësisoj t’i pamundësosh ministrisë përkatëse të përfaqësohet në Këshillin e Ministrave e t’i propozojë qeverisë vendimet e përjavshme për ecurinë e sektorit. Kjo është një nonsens absolut. Prandaj ministri ose rri në detyrë, ose largohet nga detyra: me dorëheqje, nga Kryeministri, apo in extremis me dënim të formës së prerë sipas ligjit. Tjetër nuk ka. Prokuroritë e Gjykatat nuk hyjnë fare në këtë mes dhe nuk e bëjnë kurrësesi këtë. Asnjëherë. Askund në Europë.
E nëse Shqipëria do të hynte në analet e historisë së drejtësisë europiane me një shpikje të tillë, kjo do të ishte, largqoftë, një shfaqje ulëritëse papjekurie demokratike dhe institucionale. Uroj që Gjykata Kushtetuese t’ia kursejë këtë shfaqje Shqipërisë”, tha kryeministri Rama./abcnews.al
76 622 
Komente