(Foto nga: AFP/Bulent KILIC)

Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ)i kërkoi të martën Turqisë që të lirojë udhëheqësin e partisë pro-kurde Selahattin Demirtas nga burgu.

Policia arrestoi dhe burgosi Demirtas për dy vjet përpara gjyqit të tij në shtator, në të cilën gjykata e dënoi me katër vjet burg për gjoja mbështetjen e terrorizmit. Ai pa sukses garoi për president të Turqisë nga burgu në qershor.

GJEDNJ me seli në Francë vendosi të martën se “autoritetet gjyqësore kishin zgjatur paraburgimin e zotit Demirtas për motive qe nuk mund të konsideroheshin si”te mjaftueshme “për të justifikuar kohëzgjatjen e saj” dhe u kërkoi autoriteteve turke “të marrin të gjitha masat e nevojshme për t’i dhënë fund paraburgimit te ankuesit “.

 “Çështja dhe akuzat për të cilat unë po ndiqem penalisht janë shembur krejtësisht. Beteja jonë për ligjin dhe drejtësinë do të vazhdojë në të gjitha rrethanat, “tha Demirtas pas mësimit të vendimit të gjykatës evropiane.

“Pas këtij vendimi, çdo sekondë qe z. Demirtas mbetet i burgosur është një kufizim për lirinë,” shtoi avokati i tij.

Para burgimit të tij, Demirtas ishte bashkë-kryetar dhe zëdhënës publik për Partinë Demokratike të Popullit pro-kurde (PDP) dhe një anëtar i parlamentit. Ai kandidoi për president si kandidat i një partie këtë vit nga një burg i sigurise se larte dhe doli në vendin e tretë.

PDP është partia e parë pro-kurde që përmbushi pragun e votave të nevojshme për të mbajtur vende në parlamentin turk. Popullariteti i saj në rritje paraqet një kërcënim të madh për Partinë qeverisëse të Drejtësisë dhe Zhvillimit (AKP) të Presidentit Rexhep Tajip Erdogan, i cili nuk dallohet për simpatinë e tij për pakicën kurde të Turqisë.

Demirtas u arrestua në nëntor 2016 së bashku me bashkëkryetarin e PDP, Figen Yusekdag dhe disa anëtarë të tjerë të parlamentit. Arrestimet ishin ushtrimet e kompetencave emergjente që Erdogan pretendoi pas grushtit të dështuar kundër tij në korrik 2016.

Akuza fillestare kundër Demirtas ishte se ai nuk bashkëpunoi me hetuesit kundër terrorizmit, por më vonë u akuzua për përhapjen e propagandës terroriste dhe për punen në emër të Partisë së ndaluar te Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), një organizatë e dhunshme separatiste. Demirtas kundërshtoi se ai ishte duke u ndjekur padrejtësisht për përpjekjet për të ndërtuar marrëdhënie miqësore me udhëheqjen e PKK-së në vitin 2013, në një kohë kur qeveria turke ishte e angazhuar në një proces paqeje me separatistët kurdë. Administrata e Erdoganit e sheh PDP – dhe shumicen e organizatave të tjera kurde në Turqi, Siri dhe Irak – pak më shumë se një krah i PKK.

Vendimi i Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut pranoi se policia fillimisht e ndaloi Demirtasin për “dyshim të arsyeshëm” për një vepër penale, por gjykata tha se ishte ndaluar shumë kohë përpara marrjes se një gjykimi dhe u pengua në mënyrë të padrejtë nga kryerja e detyrave të tij si anëtar i parlamentit,qe në thelb i përjashtoi njerëzit që votuan për të.

“Gjykata konkludoi se ishte vendosur përtej dyshimit të arsyeshëm se zgjerimi i paraburgimit të zotit Demirtas, veçanërisht gjatë dy fushatave vendimtare, përkatësisht referendumit dhe zgjedhjeve presidenciale, kishte ndjekur qëllimin mbizotërues të mbytjes së pluralizmit dhe kufizimit të lirisë së debatit politik, i cili ishte në thelbin e konceptit të një shoqërie demokratike “, tha vendimi.

GJEDNJ-ja sqaroi se Demirtas nuk duket se plotëson kushtet për paraburgim të zgjatur, siç është “rreziku i ikjes, manipulimi me provat apo ushtrimi i presionit ndaj dëshmitarëve” dhe vuri në dukje se prokurorët turq bëne përpjekje skarco për të demonstruar se burgimi i tij ishte i domosdoshëm nën ato kushte. Një përpjekje siperfaqesore ishte bëre në portretizimin e tij si një rrezik ikjeje, por GJEDNJ konkludoi që opinioni ishte absurde duke pasur parasysh statusin e tij si një anëtar i ulur i Asamblesë Kombëtare për gati dhjetë vjet që nga koha e arrestimit të tij.

GJEDNJ gjithashtu refuzoi pretendimin e prokurorëve turq se numri i madh i akuzave të ngritura kundër Demirtas, i mirë për më shumë se 140 vjet burg, nëse ai shpallet fajtor për të gjitha akuzat, e arsyeton mbajtjen në burg derisa të zgjidhen një seri e gjatë gjyqesh . Toni i përgjithshëm i vendimit është një nga mosmiratimet e ashpra te hedhjes së funksionarëve të opozitës në burg, pa një gjykim të duhur, megjithëse gjykata hodhi poshtë disa nga ankesat e Demirtas, duke përfshirë pretendimin e tij se ai kurrë nuk duhet të ishte arrestuar.

“Vendimet e dorëzuara nga GJEDNJ nuk na pengojne,” tha Erdogan të martën.                                “Ka shumë gjëra që mund të bëjmë në përgjigje. Ne do të bëjmë kundër-lëvizjen tonë dhe ti japim fund “shtoi ai me kercenim.

Associated Press vuri në dukje se Turqia është e detyruar ligjërisht të respektojë vendimet e GJEDNJ-së sepse nënshkroi Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Ministri turk i drejtësisë Abdulhamit Gul tregoi një dëshirë për të shqyrtuar vendimin, por insistoi se gjykatat turke do të vendosnin fatin e Demirtas.

GJEDNJ gjithashtu i dha Demirtas rreth $ 30,000 për dëmet dhe shpenzimet gjyqësore, edhe pse shanset për mbledhjen e parave duken të pakta në këtë moment.

Veritas.com.al