Zyra me seli në Zvicër, Oppenheim Architecture, është shpallur fituese e një konkursi dyfazor për ridizajnimin dhe restaurimin e Muzeut Besa në Tiranë, Shqipëri.
Institucioni është i përkushtuar për të shfaqur kodin shqiptar të nderit të përfaqësuar përmes emrit “Besa”, një koncept që dikton mirëpritjen e çdo mysafiri si të vetin.
Muzeu është konceptuar si vazhdimësi e Muzeut Hebre në Vlorë, duke u zhytur më thellë në parimin e Besës dhe rolin e saj në ndihmën e dhënë për hebrenjtë në Shqipëri gjatë Holokaustit.
Institucioni i ri do të vendoset në “Ish-Shtëpia e Familjes Toptani”, një ndërtesë e vendosur në qendër të Tiranës, përfaqësuese e arkitekturës popullore shqiptare të shekullit të 19-të, shtëpia e një prej familjeve më historike të vendit. Muzeu synon të ftojë vizitorët të eksplorojnë historinë e njerëzve që jetojnë sipas Besës, duke inkurajuar dialogun dhe shkëmbimin kulturor mes shqiptarëve dhe vizitorëve ndërkombëtarë. Sipas arkitektëve fitues, hapi i parë në fazën e projektimit ishte angazhimi me ekspertë të historisë, restaurimit, kulturës dhe arkitekturës shqiptare për të krijuar një arkitekturë që mund të pasqyrojë siç duhet idealet e institucionit të ri dhe parimin e tij udhëheqës të Besës. .
Oppenheim propozon restaurimin e kujdesshëm të dhomave, të kompletuara me vepra arti origjinale, për të nxjerrë në pah mënyrën e jetesës shqiptare krahas ngjarjeve historike dhe aktuale gjatë të cilave Besa ka udhëhequr shqiptarët. Kjo u përkthye në mirëseardhjen e hebrenjve gjatë Holokaustit, por edhe të refugjatëve kosovarë dhe afganë në kohët bashkëkohore.
Eksperienca muzeale është e ndarë në dy pjesë:
mbi tokë, rezidenca e restauruar i çon vizitorët në një udhëtim për të kuptuar Besën historikisht dhe kulturalisht;
nën tokë, turistët janë zhytur në një përvojë interaktive të konceptit të Besës.
Muzeu i ri do të përfshijë hapësira ekspozite, arkiva, një auditor dhe hapësira arsimore, si dhe një krah të sapondërtuar nën pasqyrën e jashtme të oborrit që është projektuar për të pasqyruar organizimin e strukturës origjinale osmane me dhoma të shfaqura rreth një hapësire qendrore të quajtur Oda.
Oborri i kompleksit rezidencial historik do të shfaqë gjithashtu një grup monolitësh të kuq të ndezur që synojnë të tërheqin vizitorët nga qyteti përreth. Kullat skulpturore kanë funksionin e shtuar për të sjellë fenerë drite në krahun e ri nëntokësor, duke theksuar më tej ekspozitat.
Vitin e kaluar, zyra daneze e arkitekturës CEBRA fitoi konkursin për të projektuar “Mount Tirana”, një pikë referimi e re për kryeqytetin e Shqipërisë, në festimin e peizazhit natyror që rrethon qytetin.
Para kësaj, MVRDV projektoi një projekt me përdorim të përzier, të skalitur në formën e heroit kombëtar të Shqipërisë, që do të ndërtohej në sheshin Skënderbej në qendër të Tiranës. Në një shënim të ngjashëm, Stefano Boeri Architetti ka krijuar një model të ri për shkollat që do të ndërtohen në të gjithë qytetin si pjesë e masterplanit të ri Tirana 2030.