Lajla VESELICA
Zagreb (AFP) – Ndërsa kriza e koronavirusit ngurtëson kufijtë e Evropës dhe than burimet e kontinentit, Brukseli po përpiqet të sigurojë fqinjët e tij të Ballkanit që nuk i ka harruar për nevojat e tyre dhe ëndrrat e anëtarësimit.
Një samit i BE me gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor, të cilët të gjithë aspirojnë të bashkohen me bllokun,fillimisht ishte planifikuar të fillonte të Mërkurën në Zagreb.
Por takimi tani do të mbahet virtualisht për shkak të pandemisë koronavirus, e cila ka marrë më shumë se 250,000 jetë, mbi gjysmën e tyre në Evropë.
Bisedimet vijnë pasi BE-ja përpiqet të hedhë poshtë akuzat për një reagim fillestar të ngadaltë për të ndihmuar Ballkanin të përballojë krizën shëndetësore, ndërsa Kina ishte e shpejtë për të ofruar – dhe publikuar – dërgesat e maskave dhe mjeteve të tjera.
Që atëherë blloku ka lancuar një seri paketash ndihmash, duke përfshirë 3.3 miliardë euro (3.6 miliardë dollarë) të njoftuara javën e kaluar, ndërsa zyrtarët gjithashtu kanë theksuar dekada të investimeve të BE-së në sistemet e kujdesit shëndetësor të rajonit.
Bisedimet e së mërkurës do të përqendrohen në bashkëpunimin e vazhdueshëm në luftën kundër pandemisë, thanë zyrtarët e BE në një konferencë.
Blloku do të theksojë gjithashtu se BE-ja mbetet lojtari dhe partneri mbizotërues në Ballkan, me gjithë kapërcimet e fundit nga Kina dhe Rusia.
“BE është dhe mbetet numri një. Rusia ose Kina, me gjithë ato që pretendojnë disa, as nuk i afrohen dot,” tha një zyrtar i BE.
Një draft i konkluzioneve të samitit parë nga AFP theksonte se “mbështetja dhe bashkëpunimi i bllokut shkon shumë me larg se çdo partner tjetër i ka dhënë rajonit”, dhe se kjo “meriton mirënjohjen e publikut”.
Në Serbi, veçanërisht, Presidenti Aleksandar Vuçiç ka bërë që të shpaloset publikisht BE për mungesën e solidaritetit në fillimin e krizës, ndërsa lëshoi lëvdata për ndihmën e Kinës.
– Zgjerimi për një ditë tjetër –
Me më pak se 500 vdekje të konfirmuara nga virusi, Ballkani Perëndimor deri më tani ka shmangur shkatërrimin e parë në vendet më të prekura të Evropës.
Por ekonomitë e dobëta të rajonit të varfër janë duke u përgatitur per një rënie të dhimbshme ekonomike – dhe pyesin se si e ardhmja e tyre mund të përshtatet në një BE të fokusuar në mbijetesën e saj.
Nga premtimet e BE-së, Mali i Zi dhe Serbia janë më larg në bisedimet e anëtarësimit, me datën e parë të mundshme të hyrjes të planifikuar për vitin 2025.
Pas tyre janë Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria të cilët, pas disa muajve vonesash ndëshkuese, iu dha drita e gjelbër në Mars për të hyrë në procesin e gjatë,por pa një datë konkrete fillimi.
Në pjesën e prapme të paketës janë Kosova dhe Bosnja, të cilat ende shpresojnë të marrin statusin e kandidatit.
Por sipas zyrtarëve të BE-së, zgjerimi nuk do të figurojë në axhendën e takimit të së mërkurës, përveç inkurajimit të qeverive të Ballkanit për të vazhduar reformat e nevojshme për ofertat e tyre të pranimit.
“Ndihma e rritur e BE do të lidhet me përparimin e prekshëm në sundimin e ligjit”, reformat social-ekonomike dhe “respektimi i vlerave, rregullave dhe standardeve të BE-së”, thoshte projekt-deklarata.
Disa paralajmërojnë se kaosi i pandemisë së koronavirusit e ka shtyrë procesin e pranimit edhe më tej axhendës së BE-së.
“Çështja e zgjerimit tani është shumë e ulët në listën e përparësive të BE-së, tha analistja politike Kroate Senada Selo Sabic,duke theksuar se nuk do të ishte e largët për të filluar.
Që nga Kroacia, e cila aktualisht mban presidencën e BE, që u bë vendi i fundit që u bashkua me bllokun në 2013,oreksi për shtimin e vendeve të reja anëtare është zvogëluar në mënyrë të konsiderueshme ndërsa afati kohor vazhdon të rrëshqasë drejt horizontit.
Tetorin e kaluar, Franca dhe Holanda ndezën zemërim duke këmbëngulur të rivlerësonin procesin e anëtarësimit përpara se të binin dakord për të filluar bisedimet me Shkupin dhe Tiranën.
Ky veprim uli kredibilitetin e BE-së në rajon, ku shumë e konsideruan bllokun se po dështonte në mbajtjen e premtimeve për Shkupin dhe Tiranën, pavarësisht reformave të rëndësishme nga ana e tyre.
Ai nxiti gjithashtu paralajmërime se BE rrezikonte të hapte derën e ndikimit të jashtëm në pragun e saj, veçanërisht nga Kina dhe Rusia.
VERITAS.COM.AL/