1 shkurt (UPI) – Sekretari amerikan i Shtetit, Mike Pompeo tha të premten se Shtetet e Bashkuara do të braktisin traktatin raketor që nënshkroi me Rusinë më shumë se tre dekada më parë, sepse Moska nuk e ka respektuar pjesen e saj te marrëveshjes.

Në një konferencë shtypi, Pompeo tha se Rusia ka armë që shkelin kushtet e traktatit të vitit 1987 Forcave Bërthamore me Rreze te Mesme – duke vënë në rrezik miliona amerikanë dhe aleatë evropianë. Zyrtarët e SH.B.A.-së i dhanë Rusisë 60 ditë që të bien në marrëveshje.

“Nesër kjo kohë mbaron. Rusia ka refuzuar të ndërmarrë ndonjë hap për të hyrë në marrëveshje të verifikueshme”, tha Pompeo. “Rusia ka rrezikuar interesat amerikane të sigurisë.”

Ky veprim vjen pas negociatave te prishura midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë këtë javë. Pompeo tha se nuk ka asnjë të mirë të nënshkruash një marrëveshje nëse njëra nga palët e injoron atë.

“Edhe një mekanizëm tjetër për të shmangur konfliktet bërthamore është shkatërruar … SHBA ka bërë një hap tjetër drejt shkatërrimit të botës”, tha Konstantin Kosachev, kryetar i Komitetit Rus të Punëve të Jashtme.

Franz Klintsevich, nënkryetari i Komitetit Rus të Mbrojtjes dhe Sigurisë, tha se Rusia “nuk do të veprojë në përputhje me traktatin në mënyrë të njëanshme … Ne do të duhet të ringjallim një numër të projekteve të krijimit të raketave me rreze të mesme dhe të shkurtra”.

Traktati INF eshte nënshkruar nga Presidenti Ronald Reagan dhe udhëheqësi sovjetik Mikhail Gorbaçov në vitin 1987 – me qëllim që të parandalojë të dyja vendet nga pozicionimi i raketave bërthamore me rreze të shkurtër dhe të mesme në Evropë.

“Aleatët tanë të NATO-s na mbështesin plotësisht, sepse e kuptojnë kërcënimin e shkaktuar nga violacioni i Rusisë dhe rreziqet e kontrollit të armëve, ardhur nga injorimi i shkeljeve te traktatit”, tha presidenti Donald Trump në një deklaratë të premten. “Shtetet e Bashkuara i janë përmbajtur plotësisht Traktatit të INF për më shumë se 30 vjet, por nuk do të mbetemi të kufizuar nga kushtet e saj, ndërsa Rusia i paraqet ndryshe veprimet e saj.

“Ne nuk mund të jemi vendi i vetëm në botë i lidhur në mënyrë të njëanshme nga ky traktat, apo ndonjë tjetër”.

Rusia ka katër batalione të raketave 9M729 të anijeve, të cilat kanë rreth 100 pjesë shtesë. Ato raketa janë ndaluar nga pakti 32-vjeçar. Pompeo tha se Trump kishte shpresuar se Rusia do të shkatërronte disa nga raketat dhe kishte bere sforco të jashtëzakonshme për të ruajtur traktatin.

Do të duhet rreth gjashtë muaj për t’u tërhequr, gjë qe kërkon më shumë kohë për Rusinë që të ndryshojë kursin dhe të vijë në marrëveshje.

“Presidenti Trump shpreson që mund ta vendosim marrëdhënien tonë me Rusinë në një bazë më të mirë”, tha Pompeo.

Trump ka paralajmëruar se Shtetet e Bashkuara mund të hedhin poshtë traktatin dhe të fillojnë të ndjekin programin e vet të raketave.

“Rusia ka shkelur marrëveshjen. Ata e kanë shkelur atë për shumë vite, “tha Trump në tetor. “Dhe ne nuk do t’i lejojmë ata të shkelin një marrëveshje bërthamore dhe të bëjnë armë ndërsa ne nuk na lejohet”.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitri Peskov tha të premten se Moska ishte duke pritur tërheqjen e SHBA “me shumë keqardhje”, dhe tha se administrata Trump nuk është e gatshme të mbajë “bisedime thelbësore”.

Nënsekretarja e Shtetit për Kontrollin e Armëve Andrea Thompson tha këtë muaj se nuk është bërë progres.

“Situata jonë e tanishme, në të cilën Rusia vazhdon të shkelë traktatin, ndërsa ne veprojmë sipas traktatit, është e papranueshme,” tha ajo. “Shkeljet duhet të kenë pasoja.”

Veritas.com.al/