Zonja Pelosi – politikania më e lartë amerikane që ka vizituar në 25 vjet – u largua të mërkurën pas takimit me liderët në kryeqytetin Taipei.
Por vizita e saj, si pjesë e një turneu më të gjerë aziatik, ndezi zemërim në Pekin pasi ajo injoroi paralajmërimet për të mos udhëtuar në ishull.
Tajvani është i vetëqeverisur – por Kina e sheh si një provincë të shkëputur që përfundimisht do të bashkohet me Kinën.
Në një deklaratë të lëshuar të mërkurën, ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi, tha se “ata që luajnë me zjarrin nuk do të kenë një fund të mirë dhe ata që ofendojnë Kinën do të ndëshkohen”.
“Shtetet e Bashkuara po shkelin sovranitetin e Kinës nën maskën e të ashtuquajturës demokraci,” shtoi ai.
SHBA ecën në një litar të ngushtë diplomatik me politikën e saj në Tajvan.
Nga njëra anë, ajo i përmbahet politikës “Një Kinë”, e cila njeh vetëm një qeveri kineze, duke i dhënë asaj lidhje formale me Pekinin dhe jo me Tajvanin.
Por nga ana tjetër, ajo gjithashtu mban një marrëdhënie “të fortë jozyrtare” me ishullin, e cila përfshin shitjen e armëve për Tajvanin për t’u mbrojtur.
Si kryetare e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, zonja Pelosi është e dyta në radhë, pas Zëvendës Presidentes Kamala Harris.
Në përgjigje të udhëtimit, Kina njoftoi ato që i quajti stërvitje ushtarake “të nevojshme dhe të drejta” në dete rreth 10 milje (16 kilometra) nga Tajvani.
Stërvitjet – të cilat do të fillojnë të enjten dhe do të zgjasin për pesë ditë – do të zhvillohen në disa nga rrugët ujore më të ngarkuara në botë dhe do të përfshijnë “qitje me municion të drejtpërdrejtë me rreze të gjatë”.
Një zyrtar amerikan i tha agjencisë së lajmeve Reuters të mërkurën se Pekini mund të kërkojë të përdorë vizitën për të rritur tensionet. Zëdhënësi i ministrisë së mbrojtjes së Kinës, Sun Li-fang pranoi se disa nga stërvitjet mund të shkelin ujërat territoriale të Tajvanit.
Presidenti Tsai Ing-wen tha se Tajvani po përballet me “kërcënime të shtuara qëllimisht ushtarake”, duke shtuar se “nuk do të tërhiqet dhe se Tajvani do të bëjë gjithçka që duhet për të forcuar aftësitë e tij vetëmbrojtëse”.
Autoritetet portuale të Tajvanit u kanë kërkuar anijeve të gjejnë rrugë alternative për të shmangur stërvitjet dhe ministri i Transportit Wang Kwo-tsai tha se Taipei po negocionte me Japoninë fqinje dhe Filipinet për të gjetur rrugë alternative të aviacionit.
Ai pason ditë të përshkallëzimit të tensioneve në të cilat avionët luftarakë kinezë tashmë kanë arritur deri në vijën mesatare, ndarja jozyrtare që ndan Kinën dhe Tajvanin në ujërat mes tyre.