Nga Enkel Demi

Kur binte fjala në televizion për ndonjë program apo prodhim që ishte i mirë përdornim këtë shprehje të Ed’ Topit në gegnishten e Tironës së tij: “Filani? Ai, po, di me i dhon’…”, çka do të thotë që është i zoti në aksh punë. Na mbeti kjo gjë mes sho-shoqit, kur donim të çmonim punën e dikujt, por me thënë të drejtën e përdornim rrallë, shumë rrallë, sepse në Shqipëri nuk lëvdon askush askënd, vetëm shajmë pas shpine, megjithëse në sy të sheqerosur nga buzëqeshja numër X themi vetëm fjalë të mira.

Meqë, tani që po shkruaj Ed’ Topi ka shkuar në shtëpi të vet po them nja dy fjalë pas shpine për filmin më të fundit “Yjet e së ardhmes”, i cili sapo ka dalë në të gjitha kinematë shqiptare.

Më në fund, pas kaq kohësh shkova të shoh një film që nuk është “kinema-autor” dhe e ka të ndarë mendjen që i drejtohet publikut dhe jo festivaleve, as çmimeve “Oscar”. Një film i thjeshtë, me një skenar krejt të qartë, me një rritëm të jashtëzakonshëm, pa zgjatje të kota që kanë hall të zbërthejnë botën e brendshme të personazhit; pra një vepër e qëruar dritës së diellit.

Njeriu shkon në kinema, ndjek një film shqiptar dhe zbavitet. Qesh, sepse ka batuta dhe situata të larmishme, mërzitet, pse jo ndoshta qan, se vuan me aktorët dhe ndodhitë e tyre, zbavitet, se dëgjon muzikë për së mbari dhe në fund del me humor të mirë, sepse ka ‘happy end’. Filma të kësaj natyre japin të gjitha televizionet dhe kinematë gjetkë, ani se ka derte kjo botë, por jo të gjitha do i zgjidhë “filmi-autor”, i cili me ç’duket është shpikur enkas për tokën tonë.

Edmond Topi ka “tradhtuar” sak këtë traditë qaramane dhe ka realizuar një skenar gjerman, të cilin e ka shqiptarizuar, kurse mesazhet janë të përbotshme, teksa unë po dalloj më kryesorin; kujdesin për moshën e tretë, respektin për këtë kategori dhe trajtimin e saj me dinjitet, jo si guralec që na ka hyrë në këpucë.

Kjo gjë kaq e rëndësishme vjen me një gjuhë artistike të lartë në thjeshtësinë e vet, të perceptueshme nga kushdo dhe mbi të gjitha pa pikën e ujit, sepse nuk është gjellë kazani, por film.

Unë e di fort mirë që filmi nuk shijohet me të treguar, por me të parë, ndaj me sa kam në dorë, nëse ndonjë ma dëgjon fjalën, do e rekomandoja të shkonte në kinema, sepse është film për shikuesit. Tek e fundit, në këtë fundjavë me shi mund ta kalojnë mbroth një orë e gjysmë dhe të shohin larg patetikes Reshat Arbanën, Tinka Kurtin, Luftar Pajën, Margarita Xhepën, Elia Zaharian, Ema Andrean, Gaz Pajën, Karafil Shenën, Sadush Yllin e plot e plot të tjerë. Është e vështirë të thuash kush ka luajtur më mirë në këtë film, por unë i pëlqeva ashtu në të tërën dhe kur dola nga kinemaja thashë me vete: “Ky, Ed’ Topi di me i dhon’…”. (27.al)/