Pas kthimit në Uashington të dielën në mbrëmje, Biden u tha gazetarëve se ai nuk po bënte thirrje për ndryshimin e regjimit në Rusi, duke i bërë jehonë një mesazhi të shprehur disa herë nga vartësit e tij edhe para se të kthehej në SHBA.

Por jehona globale nga komentet e lë administratën të përballet me pikëpyetjet e rënda. Disa janë strategjike dhe mund të ndikojnë në rrjedhën e ardhshme të luftës dhe shpresat e deritanishme për një armëpushim janë iluzive. Të tjerat janë të natyrës politike dhe kanë të bëjnë me qëndrimin e Biden në shtëpi, mes një lumi kritikash republikane, dhe ndërkombëtarisht, teksa ai kërkon të mbajë të bashkuar koalicionin perëndimor.

Pyetjet shtrohen:

Komenti i Biden a i përshkallëzoi rrezikshëm tensionet tashmë të larta në konfrontimin më të keq midis Perëndimit dhe Rusisë në dekadat e fundit?

A e tronditi Biden besimin ndërkombëtar në udhëheqjen e tij të fortë deri më tani në bashkimin e aleancës së NATO-s në një front të bashkuar kundër Moskës? Dhe a do të jetë në gjendje Putini të shfrytëzojë shqetësimet dhe ankthet lidhur me komentet e Bidenit në kryeqytetet evropiane?

Ideja që Biden shpreson të rrëzojë Putinin – edhe nëse SHBA-të thonë se nuk është e vërtetë,  a do ta ashpërsojnë vendosmërinë e liderit të kundërshtuar rus kundër negociatave apo do ta bëjë atë të përshkallëzojë më tej një luftë tashmë të pamëshirshme kundër civilëve?

A e ka përjashtuar në mënyrë efektive retorikën thumbuese të Bidenit për Putinin në të ardhmen çdo diplomaci të drejtpërdrejtë ose takime midis fuqive më të larta bërthamore të botës – dhe a mund të rrezikojë paqen globale nëse ata nuk mund të komunikojnë në një krizë të ardhshme që kërcënon njerëzimin?

Apo reagimi njerëzor i Bidenit ndaj kalimit të kohës me refugjatët ukrainas së shpejti do të kapërcehet nga tmerri i përditshëm i luftës apo do të shihet si një qëndrim i fortë moral që ndryshoi mënyrën se si bota e sheh udhëheqësin rus? Në fund të fundit, thirrja e ish-Presidentit Ronald Reagan për liderin e atëhershëm sovjetik Mikhail Gorbachev për të “shembur këtë mur” në Berlin, fillimisht u kundërshtua nga disa nga ndihmësit e tij si tepër provokuese.

Dhe së fundi, duke qenë se Moska tashmë i sheh sanksionet perëndimore  jashtëzakonisht të ashpra si një luftë ekonomike dhe duke pasur parasysh pikëpamjen thellësisht konspirative të Putinit për Perëndimin dhe rolin e tij në mposhtjen e Bashkimit Sovjetik, a mund t’i  çojnë gjërat më keq disa fjalë presidenciale që shqetësojnë të gjithë në Uashington?

Një përpjekje e shpejtë për të “retushuar”

Ishte e qartë nga shpejtësia me të cilën zyrtarët e administratës punuan për të sqaruar vërejtjen e Bidenit se ata e dinin se mund të ishte një problem i madh që potencialisht mund ta përkeqësonte shumë më keq një përballje tashmë të mbushur me gjeopolitike evropiane.

Në një “silur” të lëshuar jo i bazuar në fjalët e tij të shkruara, Biden tha: “Për hir të Zotit, ky njeri nuk mund të qëndrojë në pushtet” duke iu referuar Putinit. Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë tha se Biden do të thoshte se “Putinit nuk mund të lejohet të ushtrojë pushtet mbi fqinjët e tij ose rajonin” dhe tha se Biden nuk po i referohej ndryshimit të regjimit. Sekretari i Shtetit Antony Blinken ishte edhe më kategorik gjatë një udhëtimi në Jerusalem të dielën.

“Ne nuk kemi një strategji të ndryshimit të pushtetit në Rusi, apo kudo tjetër për këtë çështje”, tha Blinken. “Në këtë rast, siç është në çdo rast, varet nga populli i vendit në fjalë. Kjo varet nga populli rus”.

Gjuha e “pastrimit” të deklaratave të lëshuara nga Biden nuk ishin bindëse duke pasur parasysh kontekstin e qartë të citatit origjinal. Por një vërejtje me implikime të tilla në një kohë tensionesh të larta kërkonte qartë të bësh hapa prapa. Dhe shpejt.

Çdo ide se SHBA-të ta vlerësonin konfliktin si një përpjekje për të rrëzuar Putinin do të ishte e rrezikshme, pasi do ta kthente përplasjen në një konfrontim të drejtpërdrejtë midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë.

Biden është përpjekur me skrupulozitet të shmangë këtë skenar, veçanërisht duke bllokuar një plan polak për të dërguar avionë luftarakë të prodhimit sovjetik në Ukrainë për të shmangur përshtypjen se NATO po merr një rol më të drejtpërdrejtë në luftë. Situata është tashmë në “tehun të thikës”, pasi dërgesat e mëdha perëndimore të raketave antiajrore dhe antitank po ushqejnë rezistencën e fortë të Ukrainës dhe me sa duket po shkaktojnë viktima të rënda rusëve.

Një dhuratë për propagandën e Putinit

Nuk ka asnjë dyshim se Biden i bëri një dhuratë propagande Putinit që mund të minojë punën e palodhur të presidentit amerikan për të mbajtur fokusin në Ukrainë.  Kompleksi i informacionit, propaganda e  Moskës me siguri do t’ia paraqesë luftën popullit rus si një shtytje armiqësore nga Perëndimi, me qëllim që të errësojë më tej të vërtetën rreth sulmit të paprovokuar ndaj Ukrainës. Kjo mund të lehtësojë presionin politik që Perëndimi shpreson se do të ndërtohet nga sanksionet e ashpra të krijuara për të ndryshuar llogaritjen e Putinit.

Por përpjekjet fillestare të Biden për të shmangur personalizimin e konfliktit me Putinin dhe karakterizimin e luftës si një përballje direkte SHBA-Rusi janë minuar nga retorika e tij të ashpra ndaj liderit rus ditët e fundit. Ai e bëri të ditur në fillim të këtij muaji se beson se Putini është një kriminel lufte pas sulmeve të pamëshirshme ndaj qyteteve dhe civilëve ukrainas që shkaktuan një eksod masiv refugjatësh.

Komentet e Biden për qëndrimin në pushtet të liderit rus nuk ishte e vetmja retorikë goditëse e turneut të tij. Pas takimit me refugjatët të shtunën, Biden e quajti Putinin një “kasap”. Më parë, Biden e kishte quajtur atë një “banditë” dhe një “diktator vrasës”. Dhe skenari nga i cili ai u largua për të bërë komentin tashmë famëkeq ishte në vetvete i ashpër, duke parë atë që Biden tha se ishte një luftë e gjatë, e cila dukej shumë si një Luftë e re e Ftohtë.

Duke pasur parasysh se Biden ka të ngjarë të ndjejë mbi supet e tij barrën e paqes botërore dhe ndjeshmërinë e mprehtë për ata që u vizituan nga tragjedia e papërshkrueshme në Ukrainë, shpërthimet e tij në udhëtimin e tij evropian mund të kuptohen si një reagim njerëzor ndaj vuajtjeve të mëdha.

“Ai shkoi në Stadiumin Kombëtar në Varshavë dhe  u takua dhe bashkëbisedoi me qindra ukrainas”, tha ambasadorja e SHBA në NATO, Julianne Smith për Dana Bash të CNN në “State of the Union” të dielën.

“Për momentin, unë mendoj se ky ishte një reagim njerëzor parimor ndaj historive që ai kishte dëgjuar atë ditë”, tha Smith, duke nënvizuar përsëri se SHBA nuk kishte një politikë të ndryshimit të regjimit në Rusi.

Por fjalët e një presidenti duhet gjithashtu të zgjidhen me kujdes. Siç tregoi drama e së shtunës, majfton vetëm një çast për të shkaktuar një krizë të rrezikshme diplomatike.

Republikanët i luten Bidenit që t’i përmbahet skenarit

Biden ishte kryesisht i suksesshëm në ndryshimin e prirjes së tij për gafa gjatë ofertës së tij për zgjedhjet e vitit 2020, gjatë një fushate të grabitur nga momentet spontane nga pandemia Covid-19. Ishte për të ardhur keq që zakonet e tij të vjetra për të shprehur mendimin e tij në momente të papërshtatshme u rishfaqën tani.

Republikanët kapën komentet e sinqerta të Presidentit të dielën, duke u përpjekur të krijojnë përshtypjen se Biden u është përgjigjur mirë provokimeve të Putinit deri më tani për krizën e Ukrainës. Në mënyrë të qartë, ata nuk kishin në mendje vetëm sigurinë kombëtare, por edhe politikën përpara zgjedhjeve afatmesme, të cilat po formohen nga vlerësimet e zvogëluara të miratimit të Presidentit. Dhe në disa nga kritikat kishte një ndjenjë që republikanët po luanin në tropikën e medias konservatore se Biden është i vjetër, nuk është në kontroll të plotë dhe mund ta fusë SHBA-në në një luftë. Një pozicion i tillë harron lehtësisht tolerancën e pritësve të opinionit të krahut të djathtë ndaj retorikës vullkanike të ish-Presidentit Donald Trump, por ai ka fuqi në bazën e GOP (republikanëve).

Duke folur në “State of the Union” të CNN, senatori i Idahos, Jim Risch, republikani më i lartë në komitetin e Senatit për Marrëdhëniet me Jashtë, dukej se të dy po nënvizonin mesazhin e administratës për të qenë kundër ndryshimit të regjimit në Moskë, ndërkohë që po gjente një mënyrë për të goditur kapacitetin e Bidenit për të udhëhequr.

Komentet e Biden dërguan valë tronditëse në Evropë, si dhe në Uashington. Dhe dukej se ata irrituan presidentin francez Emmanuel Macron, i cili ka qenë një figurë kyçe në përpjekjen, me pak sukses, për ta bërë Putinin të binte dakord për një armëpushim.

“Nuk do të përdorja terma të tillë, sepse jam ende në bisedime me presidentin Putin”, tha Macron për kanalin televiziv France 3, kur u pyet për komentin e Biden se lideri rus ishte një “kasap”.

Çdo marrëveshje e ardhshme armëpushimi për të cilën Putini bie dakord, nuk ka gjasa të dalë nga diplomacia amerikane, duke pasur parasysh armiqësinë e thellë dhe të ndërsjellë midis Moskës dhe Uashingtonit.

Por çdo marrëveshje përfundimtare – dhe në të vërtetë qëllimi afatgjatë për të parandaluar përshkallëzimin e rrezikshëm midis dy fuqive më të mëdha bërthamore të botës – varet nga biseda e tyre me njëra-tjetrën. Tashmë ishte e vështirë të shihej sesi Biden mund të takonte një lider rus të cilin ai e ka cilësuar si kriminel lufte. Ngjarjet e kësaj fundjave e bënë atë edhe më të vështirë. Dhe ndërsa qëllimi i SHBA-së në Moskë nuk është ndryshimi i regjimit, është e vështirë të shihet ndonjë dialog kuptimplotë ndërsa Putin është ende në krye./ CNN